Archetyp nowożytnego zdrajcy

autor zdjęcia: National Archives of Norway

źródło: Rzeczpospolita

Niemcy uznawali Norwegów za przedstawicieli rasy nordyckiej. Dlatego pozwolili Vidkunowi Quislingowi na utworzenie wzorowanej na Hitlerjugend organizacji młodzieżowej Nasjonal Samling Ungdomsfylking.  Na zdjęciu – od prawej, w pierwszym szeregu – widoczni są: gauleiter Westfalii Josef Wegener, premier norweskiego rządu kolaboranckiego Vidkun Quisling oraz narodowy przywódca Hitlerjugend Artur Axmann. Otwarcie wystawy „Młodzież Niemiec” w Oslo, prawdopodobnie  3 lutego 1941 r.

1 lutego 1942 r., 83 lata temu, na czele kolaboracyjnego rządu okupowanej przez Niemców Norwegii stanął 54-letni Vidkun Quisling. Od tej pory jego nazwisko stało się przyjętym na całym świecie synonimem zdrajcy i kolaboranta.

W swojej publicystyce historycznej unikam jednoznacznych ocen postaci historycznych, ale w przypadku tego człowieka nie ma podstaw do relatywizowania. Quisling doskonale wiedział, jaką wybiera drogę i jaki może być jej koniec. Świadomie podniósł rękę na ojczyznę, zmuszał naród do przeniewierstwa wobec króla i swoim nazwiskiem autoryzował terror, jakiego Norwegia nie doświadczyła nigdy w swoich dziejach. Ale dlaczego z takim fanatyzmem uległ zgubnej fascynacji niemiecką ideologią narodowo-socjalistyczną? Przecież w młodości był człowiekiem, który miał przed sobą szerokie perspektywy...