Na krańcach asyryjskiego imperium

autor zdjęcia: AdobeStock

źródło: Rzeczpospolita

Chociaż asyryjscy królowie nigdy głośno się do tego nie przyznawali, znali granice swojej władzy. Mimo to dokonywali kolejnych podbojów

Asyryjczycy rzucili długi cień na historię świata m.in. poprzez swoich sąsiadów żyjących na obrzeżach imperium. Niektórzy spośród nich, jak Fenicjanie, Grecy, Arabowie i Persowie, pod wpływem kontaktów z Asyrią stworzyli nowe formy organizacji politycznej, a z biegiem czasu sami zaczęli dominować w regionie.

Chociaż asyryjscy królowie nigdy głośno się do tego nie przyznawali, znali granice swojej władzy. Wiedzieli o istnieniu nieosiągalnych dla nich regionów, jak Tarsisi (Tartessos) we współczesnej Hiszpanii, Luddi (Lidia) w zachodniej Azji Mniejszej, Jaman (Jonia) nad Morzem Egejskim, Guriana na wschód od Urartu, Qade we współczesnym Omanie, Saba’ (Saba) we współczesnym Jemenie, Tema (Tajma) w północnej Arabii czy Kusu (Kusz) w Nubii nad Górnym Nilem. Wszystkie te miasta i kraje pojawiają się w asyryjskich tekstach, chociaż dzieliły je od imperium wysokie góry, szerokie morza i pozornie bezkresne pustynie, których asyryjskie armie nie były w stanie pokonać.

Ekspansja powstrzymywana przez naturę

Czasem organizowano wyprawy wojenne w te zakazane strefy na obrzeżach imperium, ale zawsze wiązało się to z rozlicznymi trudnościami. Góry były względnie niewielką przeszkodą, chyba że okazywały się zbyt wysokie. Przez dłuższy czas Asyryjczykom udawało się roztaczać kontrolę polityczną nad pogórzem pasm Taurus i Zagros, jednak dalej, jak w Tabal w środkowej Anatolii czy na wschodzie w Medii, nigdy dłużej nie zagrzali miejsca. Krótki tekst z czasów panowania Senacheriba (704–681 p.n.e.), syna Sargona II, dotyczący zapewne kampanii prowadzonej...