Oświadczenie o potrąceniu

Praktyka pokazuje, że instytucja potrącenia, w tym w szczególności moment i sposób składania oświadczenia o potrąceniu, nadal potrafi wywoływać wątpliwości pomimo wielu wyjaśnień w judykaturze.

Jak wyjaśniał Sąd Najwyższy, potrącenie będące czynnością materialnoprawną, które wywołuje skutek w postaci wzajemnego umorzenia się wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej, dokonuje się poprzez oświadczenie złożone drugiej stronie.

Oświadczenie o potrąceniu może być składane poza postępowaniem toczącym się z powództwa wierzyciela wzajemnego i podlega ogólnym przepisom co do sposobu i chwili złożenia. Jeśli zostanie złożone skutecznie, to ze względu na skutek umarzający tworzy nową treść stosunku prawnego między stronami, zaś w razie dojścia do procesu o roszczenie wierzyciela wzajemnego obrona pozwanego nie może polegać na podniesieniu zarzutu potrącenia, ale zarzutu nieistnienia roszczenia powoda ze względu na umorzenie wierzytelności przed wszczęciem procesu. Podczas postępowania sądowego uprawniony może natomiast połączyć w jednym oświadczeniu obie czynności, tj. złożenie oświadczenia woli o potrąceniu i zgłoszenie zarzutu potrącenia.

Należy przy tym odróżnić zarzut potrącenia jako czynność materialnoprawną, której celem jest lub było doprowadzenie do wygaśnięcia zobowiązania, od procesowego zarzutu potrącenia mającego na celu...