Wada systemowa dyskwalifikuje sędziów

Wbrew opinii rzecznika generalnego TSUE to kontekst prawny ma decydujące znaczenie, bo minimalizuje ryzyko wpływu czynników politycznych na nominacje.

Głośnym echem odbiła się opinia rzecznika generalnego TSUE Deana Spielmanna w sprawie statusu neosędziów. Trybunał Sprawiedliwości do tej pory nie mówi jednym głosem o tej kwestii, w zależności od optyki udziela odpowiedzi na pytania prejudycjalne neosędziów, nie dostrzegając w tym problemu, innym znowu razem uznaje je za niedopuszczalne.

Konkluzja opinii rzecznika generalnego z 29 kwietnia 2025 r. jest podyktowana względami pragmatycznymi, ale jak pokazuje doświadczenie, w sprawach, w których stawką są najważniejsze wartości państwa prawa, nie ma miejsca na pragmatyzm.

Wada systemowa

Opinia rzecznika została wydana na kanwie pytań prejudycjalnych dotyczących żądania wyłączenia sędzi sądu powszechnego z uwagi na okoliczności towarzyszące jej powołaniu. Omawiana sprawa dotyczyła dwóch zasadniczych kwestii, z którymi zwrócił się do Trybunału Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w Poznaniu.

Pierwsza z nich dotyczyła wpływu uchybień proceduralnych na ważność tego powołania, jako że sędzia, której ta sprawa dotyczyła, została powołana na urząd sędziego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa w nowym składzie, a kandydaci na ten urząd mogli wnieść odwołanie tylko do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego.

Rzecznik wskazał, że nie każda wada w procesie nominacji ma znaczenie. Należy wziąć pod uwagę jej charakter i...