Zgoda pacjenta na udzielenie świadczeń zdrowotnych

Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy, podstawową zasadą udzielania świadczeń zdrowotnych jest dobrowolność, co wywodzone jest z konstytucyjnych gwarancji ochrony godności i wolności człowieka. Regułą zaś jest, że każda osoba ma swobodny wybór co do potrzeby podjęcia leczenia oraz jego sposobu i rodzaju (postanowienie Sądu Najwyższego z 24 stycznia 2014 r., V CSK 543/13, orzecznictwo SN dostępne pod adresem www.sn.pl).

Autonomia pacjenta rozumiana jest jako swoboda decyzji o niepoddawaniu się interwencji medycznej nawet wtedy, gdy wydaje się ona w pełni racjonalna, zgodna z zasadami wiedzy medycznej i dobrze rokująca (wyrok SN z 19 czerwca 2019 r., II CSK 279/18), i to ona jest przedmiotem ochrony z tytułu naruszenia praw pacjenta, a nie jego zdrowie (wyrok SN z 22 listopada 2024 r., II CSKP 2233/22, wraz z orzecznictwem powołanym w jego uzasadnieniu).

Odnosząc się do zakresu zgody, SN nadmienił m.in., że pacjent nie obejmuje zgodą skutków jakiejkolwiek postaci winy lekarza, a ryzyko, jakie bierze na siebie pacjent, wyrażając zgodę na zabieg operacyjny, obejmuje tylko zwykłe powikłania pooperacyjne, natomiast nie można uznać, aby ryzykiem pacjenta były objęte komplikacje powstałe wskutek pomyłki, nieuwagi lub niezręczności lekarza, a zwłaszcza uszkodzenia innego organu, także w sposób przypadkowy i niezamierzony (wyrok SN z 18 stycznia 2013 r., IV CSK 431/12, a także judykatura powołana w jego...