Idea carobójstwa unosiła się w powietrzu...
Niedoszły medyk wchodził w rok swych 20. urodzin niepewny, czy będzie kontynuował studia. Nie wiadomo było, czy plan przeniesienia się na uczelnię bliżej Wilna się powiedzie. Na to wszystko nakładała się sytuacja polityczna w Rosji.
W Wilnie, gdzie powrócił po pierwszym roku studiów w Charkowie, działała wileńska grupa rewolucyjna, składająca się z ludzi sympatyzujących w mniejszym lub większym stopniu z Narodną Wolą. W roku 1884 założyli tę grupę Izaak Dembo i Antoni Gnatowski, a o zróżnicowaniu poglądów opinii świadczyło to, że znaleźli się tam zarówno zwolennicy, jak i przeciwnicy terroru.
Warto przypomnieć kilka nazwisk z tego środowiska, bo poświadczają one, iż Wilno grupowało wówczas nietuzinkowe postaci.
Chinon (Charles) Rappoport w późniejszych latach należał do liderów Francuskiej Partii Komunistycznej, Leon Jogiches (Jan Tyszka) był czołowym przywódcą Socjaldemokracji Królestwa Polski i Litwy, która sprzeciwiała się postulatowi niepodległości, Cemach Kopelson i Samuel Gożański należeli do Bundu, Lubow Akslerod była działaczką odłamu mieńszewików w Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (SDPRR) i wybitnym filozofem marksistowskim. Udział w pracach wileńskiej grupy brali także obaj bracia Piłsudscy: Bronisław i Józef.
Każde większe miasto owego czasu było tyglem, w którym ucierały się poglądy na rzeczywistość, w którym poszukiwano dróg wyjścia z zacofania Rosji, bądź odzyskania podmiotowości i wolności dla grup społecznych i narodów. A ponieważ legalna działalność partii politycznych w warunkach carskiego...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta