Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE
POPRZEDNI ARTYKUŁ Z WYDANIA NASTĘPNY ARTYKUŁ Z WYDANIA

Związek Walki Czynnej

03 września 2009 | Polska Piłsudskiego | Piotr Szlanta
Grupa działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej, współpracowników Józefa Piłsudskiego. Od lewej: Bolesław Czarkowski, Aleksander Sulkiewicz,  Stanisław Jędrzejewski, Józef Kwiatek, Walery Sławek
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Grupa działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej, współpracowników Józefa Piłsudskiego. Od lewej: Bolesław Czarkowski, Aleksander Sulkiewicz, Stanisław Jędrzejewski, Józef Kwiatek, Walery Sławek
Odznaka pamiątkowa ukończenia szkoły oficerskiej Związku Walki Czynnej. Otrzymało ją 67 osób
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Odznaka pamiątkowa ukończenia szkoły oficerskiej Związku Walki Czynnej. Otrzymało ją 67 osób
Rewolucja 1905 roku w Warszawie. Oddział kawalerii rosyjskiej konwojuje grupę manifestantów do cytadeli
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Rewolucja 1905 roku w Warszawie. Oddział kawalerii rosyjskiej konwojuje grupę manifestantów do cytadeli
Plakat propagandowy z 1913 r. „Bośnia i Hercegowina pod władzą austriacką” (nawiązuje do aneksji tych krajów przez Austro-Węgry w 1908 roku)
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Plakat propagandowy z 1913 r. „Bośnia i Hercegowina pod władzą austriacką” (nawiązuje do aneksji tych krajów przez Austro-Węgry w 1908 roku)
Przejście graniczne między Austro-Węgrami i Rosją w Brodach, ok. 1913 roku
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Przejście graniczne między Austro-Węgrami i Rosją w Brodach, ok. 1913 roku
Strzelcy-studenci biegnący przez Kraków, aby zdążyć na ćwiczenia wojskowe przed wykładami
autor zdjęcia: Marek Szyszko
źródło: Rzeczpospolita
Strzelcy-studenci biegnący przez Kraków, aby zdążyć na ćwiczenia wojskowe przed wykładami
Wojna rosyjsko-japońska 1904 – 1905. Bateria artylerii na pozycji
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Wojna rosyjsko-japońska 1904 – 1905. Bateria artylerii na pozycji
Alfred Redl
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Alfred Redl
Dworek w Stróży, w którym znajdowała się Oficerska Szkoła Strzelca, przed 1914 rokiem
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Dworek w Stróży, w którym znajdowała się Oficerska Szkoła Strzelca, przed 1914 rokiem
Uroczysty przemarsz kolumny Związku Strzeleckiego, prawdopodobnie ulicami Krakowa. Na czele poczet honorowy niesie okolicznościowy wieniec, za nim Józef Piłsudski
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Uroczysty przemarsz kolumny Związku Strzeleckiego, prawdopodobnie ulicami Krakowa. Na czele poczet honorowy niesie okolicznościowy wieniec, za nim Józef Piłsudski
Przegląd oddziału Strzelca przed wymarszem na ćwiczenia
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Przegląd oddziału Strzelca przed wymarszem na ćwiczenia
Oddział Strzelca z Krosna, zdjęcie wykonane zapewne w 1913 roku
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Oddział Strzelca z Krosna, zdjęcie wykonane zapewne w 1913 roku
Edward Rydz-Śmigły w 1914 roku (z lewej)
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Edward Rydz-Śmigły w 1914 roku (z lewej)
Drużyna Strzelców na ćwiczeniach w Zakopanem w 1913 r. Na czele Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Drużyna Strzelców na ćwiczeniach w Zakopanem w 1913 r. Na czele Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski
Komendant Piłsudski dokonuje przeglądu drużyny strzeleckiej w Zakopanem, sierpień 1913 roku
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Komendant Piłsudski dokonuje przeglądu drużyny strzeleckiej w Zakopanem, sierpień 1913 roku
Szkolenie oddziału strzeleckiego
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Szkolenie oddziału strzeleckiego
Polska Drużyna Strzelecka, Stanisławów 1913 rok
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Polska Drużyna Strzelecka, Stanisławów 1913 rok
Pamiątkowa tablica poświęcona Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu w kościele pod wezwaniem św. Mikołaja w Bochni, ufundowana w setną rocznicę utworzenia legionów we Włoszech przez bocheński oddział Sokoła
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Pamiątkowa tablica poświęcona Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu w kościele pod wezwaniem św. Mikołaja w Bochni, ufundowana w setną rocznicę utworzenia legionów we Włoszech przez bocheński oddział Sokoła
Zlot członków Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół we Lwowie na początku XX wieku
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Zlot członków Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół we Lwowie na początku XX wieku
Lwowska drużyna Sokoła pod dowództwem Józefa Hallera, Lwów, 13 lipca 1913 roku
źródło: KARTA
Lwowska drużyna Sokoła pod dowództwem Józefa Hallera, Lwów, 13 lipca 1913 roku
Wjazd komendanta Józefa Piłsudskiego na czele Strzelców do Kielc, 12 sierpnia 1914 roku
źródło: Archiwum Państwowe w Krakowie
Wjazd komendanta Józefa Piłsudskiego na czele Strzelców do Kielc, 12 sierpnia 1914 roku
Przemarsz członków TG Sokół we Lwowie
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Przemarsz członków TG Sokół we Lwowie

W 1908 roku w Rosji ostatecznie dogasła rewolucja. Członkowie Polskiej Partii Socjalistycznej-Frakcji Rewolucyjnej zaczęli się przenosić do Galicji, gdzie autonomia pozwalała na przygotowanie się do walki z rosyjskim zaborcą o niepodległą Polskę. Owocem pracy organizacji strzeleckich były kadry dla przyszłego Wojska Polskiego.

W czerwcu 1908 roku w lwowskim mieszkaniu Kazimierza Sosnkowskiego odbyło się zebranie działaczy Organizacji Bojowej PPS-FR. Podjęto tam decyzję o powołaniu do życia organizacji mającej koordynować wysiłki zmierzające do wywołania w Kongresówce i na ziemiach zabranych kolejnego powstania oraz przygotowania jego kadry przywódczej. Jak pisał jeszcze w sierpniu 1906 roku Piłsudski: „Rewolucja zbrojna (…) dostatecznie silna do zgniecenia sił rządowych – oto konieczność dziejowa, jaką mamy przed sobą. Musimy wykorzystać wszelkie siły społeczne w celu zorganizowania zbrojnego powstania. Ono jedynie może zmienić podstawy naszego bytu politycznego”.

Utworzony wówczas Związek Walki Czynnej z założenia obejmował jedynie wąską, elitarną grupę zakonspirowanych działaczy niepodległościowych. Po roku działalności liczył zaledwie 105 członków we Lwowie, 36 w Krakowie i sześciu w Borysławiu. Do 1912 roku liczba członków ZWC wzrosła do 700 – 800 osób. Działali oni także w komórkach na terenie Rosji, m.in. w Warszawie, Wilnie, Moskwie i Kijowie. Początkowo działacze PPS-FR byli niezadowoleni z powstania ZWC. Jej istnienie zaakceptowali dopiero na konferencji w Zakopanem w styczniu 1909 roku.

W celu przeszkolenia wojskowego większej grupy osób działacze ZWC postanowili wykorzystać legalne możliwości, jakie dawało austriackie ustawodawstwo. Ustawa o stowarzyszeniach z 1867 roku...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
POPRZEDNI ARTYKUŁ Z WYDANIA NASTĘPNY ARTYKUŁ Z WYDANIA
Brak okładki

Wydanie: 8412

Spis treści
Zamów abonament