Powrót do Wielkiego Księstwa

autor zdjęcia: Mikołaj Radziwił

źródło: Fotorzepa

Na zamku w Mirze: Od lewej: Antoni Radziwiłł, Maciej Radziwiłł, Dominik Radziwiłł, Mikołaj Radziwiłł, Ksawery Tomaszewski i Aleksander Tomaszewski, wnukowie Elżbiety Radziwiłł-Tomaszewskiej

autor zdjęcia: Marian Paluszkiewicz

źródło: Fotorzepa

Pogrzeb Mikołaja Radziwiłła Czarnego i Mikołaja Radziwiłła Rudego w Dubinkach

Przedstawiciele rodów Wielkiego Księstwa Litewskiego przyjeżdżają na Litwę i Białoruś. Są tam mile widziani

Kiedy białoruski milicjant zatrzymał za przekroczenie dopuszczalnej prędkości kierowcę samochodu z polską rejestracją, mandat wydawał się nieunikniony. Żadnego wrażenia nie zrobiła wzmianka, że Polak ma się spotkać z jednym z ministrów. Jednak gdy milicjant spojrzał na paszport, gorliwość służbisty ulotniła się bez śladu. – Radziwiłła karać nie będę – oświadczył.

Przytaczając tę historię, Maciej Radziwiłł mówi, że na terenach Wielkiego Księstwa Litewskiego arystokraci mogą liczyć na życzliwsze traktowanie niż w Polsce. Trudno się z nim nie zgodzić. Bo przecież to na postradzieckiej Białorusi oficjele z szacunkiem tytułują go księciem, a na Litwie powtórnemu złożeniu do grobu jego przodków nadano rangę uroczystości państwowej.

Nie tylko snobizm sprawia, że Radziwiłłowie i inne rody magnackie traktowane są za naszą wschodnią granicą z wielką estymą. Stosunek do nich wynika z nowej polityki historycznej sąsiadujących z nami państw, w których tradycja Wielkiego Księstwa Litewskiego odgrywa specjalną rolę.

– Tacy starsi panowie jak ja przez wiele lat na historię patrzyli w określony sposób. Był on ukształtowany przez naszą historiografię międzywojenną, która skupiała się na rozpamiętywaniu krzywdy, jaką stanowiła polonizacja litewskich elit. To się zmieniło – zrozumieliśmy, że trzeba myśleć o tym, jak ważną rolę dla całej Europy odgrywało przez wieki Wielkie Księstwo...