Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Godzina W

31 października 2009 | Batalie największej z wojen | Bogusław Kubisz
Opaska powstańcza
źródło: Muzeum Wojska Polskiego
Opaska powstańcza
Powstańczy plakat „Warszawskie dzieci pójdziemy w bój”
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Powstańczy plakat „Warszawskie dzieci pójdziemy w bój”
Patrol por. Stanisława Jankowskiego „Agatona”  z Batalionu „Pięść” na Woli, 1 sierpnia 1944 r.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Patrol por. Stanisława Jankowskiego „Agatona” z Batalionu „Pięść” na Woli, 1 sierpnia 1944 r.
Przysięga ochotników na Powiślu
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Przysięga ochotników na Powiślu
Kpt. Cyprian Odorkiewicz „Krybar” ogląda przedmioty z niemieckiego transportera zdobytego na ul. Konopczyńskiego
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Kpt. Cyprian Odorkiewicz „Krybar” ogląda przedmioty z niemieckiego transportera zdobytego na ul. Konopczyńskiego
Gen. Antoni Chruściel „Monter”, dowódca Okręgu Warszawa AK
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Gen. Antoni Chruściel „Monter”, dowódca Okręgu Warszawa AK
Prowizoryczna barykada zbudowana przez ludność, początek sierpnia 1944 r.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Prowizoryczna barykada zbudowana przez ludność, początek sierpnia 1944 r.
Przejście przez ostrzeliwaną ulicę  w Śródmieściu
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Przejście przez ostrzeliwaną ulicę w Śródmieściu
Niemiecki bombowiec Ju-87 Stuka nad powstańczą Warszawą
źródło: East News, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
Niemiecki bombowiec Ju-87 Stuka nad powstańczą Warszawą
Powstaniec z Mokotowa wychodzi z kanału w Śródmieściu włazem przy ul. Wilczej, koniec września 1944
źródło: East News, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
Powstaniec z Mokotowa wychodzi z kanału w Śródmieściu włazem przy ul. Wilczej, koniec września 1944
Powstańcza butelka zapalająca
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Powstańcza butelka zapalająca
Powstaniec na stanowisku strzeleckim przy pl. Krasińskich na Starym Mieście
źródło: East News, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
Powstaniec na stanowisku strzeleckim przy pl. Krasińskich na Starym Mieście
Niemcy przy samobieżnej minie Goliat, Wola, sierpień 1944 r.
źródło: East News, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
Niemcy przy samobieżnej minie Goliat, Wola, sierpień 1944 r.
Ppłk Jan Mazurkiewicz „Radosław” i jego adiutant ppor. Stanisław Wierzyński „Klara”, Czerniaków, wrzesień 1944 r.
źródło: Zbiory Autora, Archiwum „Mówią Wieki”
Ppłk Jan Mazurkiewicz „Radosław” i jego adiutant ppor. Stanisław Wierzyński „Klara”, Czerniaków, wrzesień 1944 r.
Żołnierze kompanii Kolegium „A” ze zgrupowania „Radosław”, Wola, początek sierpnia 1944 r.
źródło: Zbiory Autora, Archiwum „Mówią Wieki”
Żołnierze kompanii Kolegium „A” ze zgrupowania „Radosław”, Wola, początek sierpnia 1944 r.
Trzej żołnierze plutonu „Alek”, kompanii „Rudy” z Batalionu „Zośka” w zdobytej „Gęsiówce”, 5 sierpnia 1944 r.
źródło: Zbiory Autora, Archiwum „Mówią Wieki”
Trzej żołnierze plutonu „Alek”, kompanii „Rudy” z Batalionu „Zośka” w zdobytej „Gęsiówce”, 5 sierpnia 1944 r.
Powstańcy z pistoletami maszynowymi, koniec września 1944 r.
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Powstańcy z pistoletami maszynowymi, koniec września 1944 r.
Zdobyte w Śródmieściu niemieckie działo pancerne Hetzer nazwane przez powstańców „Chwatem”
źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE
Zdobyte w Śródmieściu niemieckie działo pancerne Hetzer nazwane przez powstańców „Chwatem”
Komendant Główny AK gen. Tadeusz Bór-Komorowski idzie do niemieckiej niewoli, 5 października 1944 r.
źródło: EAST NEWS
Komendant Główny AK gen. Tadeusz Bór-Komorowski idzie do niemieckiej niewoli, 5 października 1944 r.
Amerykańska Latająca Forteca B-17 dokonuje zrzutu nad Warszawą, 18 września 1944 r.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Amerykańska Latająca Forteca B-17 dokonuje zrzutu nad Warszawą, 18 września 1944 r.
Odbiór zasobnika ze zrzutem
źródło: EAST NEWS
Odbiór zasobnika ze zrzutem
Dziewczynka przy grobie na jednym ze śródmiejskich podwórek
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dziewczynka przy grobie na jednym ze śródmiejskich podwórek
Sowiecki kukuruźnik dokonuje zrzutów na Śródmieście, połowa września 1944 r.
źródło: EAST NEWS
Sowiecki kukuruźnik dokonuje zrzutów na Śródmieście, połowa września 1944 r.
Zniszczony Prudential i domy przy pl. Napoleona, 1945 r.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Zniszczony Prudential i domy przy pl. Napoleona, 1945 r.

Rozpoczęte 1 sierpnia 1944 roku powstanie w Warszawie wieńczyło prawie pięć lat oporu stawianego niemieckim okupantom. Do niego szkolili się i przygotowywali żołnierze okręgu warszawskiego Armii Krajowej. Na nie czekali mieszkańcy stolicy. Ale radość z tak długo niewidzianych biało-czerwonych flag i odzyskanej wolności rychło zmieniła się w gorycz, gdy pozostawione przez Sowietów na pastwę niemieckiej furii miasto krwawiło i konało.

Powstanie warszawskie dopełniło akcji „Burza” prowadzonej przez Armię Krajową od stycznia do lutego 1944 roku. Militarnie była ona wymierzona przeciwko Niemcom, a politycznie przeciwko wkraczającym na ziemie polskie Sowietom – miała zmusić Stalina do uznania AK i Polskiego Państwa Podziemnego za sojuszników oraz poszanowania suwerenności Polski. „Należy dążyć do tego, aby naprzeciw wkraczającym oddziałom sowieckim wyszedł polski dowódca mający za sobą bój z Niemcami i wskutek tego najlepsze prawo gospodarza” – pisał w rozkazie do „Burzy” wydanym 20 listopada 1943 roku komendant główny AK gen. Tadeusz Komorowski ps. Bór.

Plan się nie powiódł. Nawet jeśli oddziały AK współdziałały z Armią Czerwoną, tak jak przy wyzwalaniu Wilna i Lwowa, po walce były rozbrajane, a ich żołnierze wywożeni do łagrów lub wcielani do 1. Armii WP gen. Berlinga. Sowieckie NKWD niszczyło też ujawniające się struktury Delegatury Rządu na Kraj, które próbowały odtwarzać lokalną administrację.

Zbrojnego wystąpienia w Warszawie Komenda Główna AK początkowo nie planowała – doświadczonych oficerów i broń przerzucano ze stolicy na wschód dla wsparcia kolejnych etapów „Burzy”. Jednak szybko zbliżający się front i widoczne oznaki załamania się Niemców pod naporem Armii Czerwonej, a także informacje o tym, co się stało na Kresach, sprawiły, że 21 lipca...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8462

Spis treści
Zamów abonament