Polska tożsamość pod sowiecką władzą

źródło: Archiwum autora

Szczątki kolumnady Cmentarza Obrońców Lwowa, zniszczonej w 1971 r.

źródło: NAC

Prof. Mieczysław Gębarowicz, historyk sztuki, związany z Ossolineum, zmarł we Lwowie w 1984 r.

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Prof. Juliusz Makarewicz, profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza, prawnik, współtwórca kodeksu karnego z 1932 r., zmarł we Lwowie w 1955 r.

źródło: Rzeczpospolita

Polacy na sowieckej Litwie, Białorusi i Ukrainie

autor zdjęcia: Maria Szyszkowska

źródło: Fotorzepa

W 1971 r. na Cmentarz Obrońców Lwowa wjechały czołgi i maszyny budowlane. Dokonała się barbarzyńska dewastacja

źródło: archiwum prywatne

Jedna ze stron sowieckiego podręcznika dla szkół polskich

źródło: archiwum prywatne

Siostry Irena i Jadwiga Zappe

źródło: Archiwum

Irena Sandecka

źródło: Archiwum

Jubileuszowy proporczyk polskiego zespołu pieśni i tańca z Landwarowa

źródło: archiwum prywatne

Program koncertów zespołu Wilia z 1975 r.

źródło: archiwum prywatne

Afisz teatralny polskiego teatru z Wilna

źródło: archiwum prywatne

Reklama gazety „Czerwony Sztandar”

źródło: archiwum prywatne

„Czerwony Sztandar” – gazeta wydawana od 1953 r.

źródło: Archiwum autora

Jeden z zespołów folklorystycznych prowadzonych przez Władysława Korkucia

źródło: Forum

Ksiądz Józef Obrębski z Meszajgoły

źródło: EAST NEWS

Pomnik Mickiewicza we Lwowie

źródło: Archiwum autora

Zdewastowany nagrobek Józefa Montwiłła, wileńskiego radnego, bankiera filantropa na cmentarzu na Rossie w Wilnie

źródło: EAST NEWS

Doprowadzony do ruiny za czasów sowieckich kościół parafialny pw. Matki Boskiej Pocieszenia i św. Józefa Oblubieńca w Chodaczkowie Wielkim w okolicach Tarnopola

źródło: EAST NEWS

Cmentarz Obrońców Lwowa po dewastacji dokonanej przez czołgi i maszyny budowlane w 1971 r. Zburzono wówczas m.in. kolumnadę po obu stronach bramy wejściowej

Kiedy w 1947 roku oficjalnie zakończono przesiedlanie Polaków z dawnych Kresów, okazało się, że władze radzieckiej Litwy, Białorusi i Ukrainy nie mają zamiaru czynić koncesji na rzecz ludności polskiej, która pozostała.

Uznano, że wszyscy, którzy byli Polakami, wyjechali, a na miejscu pozostali Litwini, Białorusini i Ukraińcy. Tyle że niektórzy z nich spolonizowani.

Ponieważ wysiedlano przede wszystkim z miast, Kresy niemal całkowicie opuściła polska inteligencja. Zostało niewielu. Nie opuścił Lwowa między innymi prof. Mieczysław Gębarowicz, wybitny historyk sztuki związany z UJK i Ossolineum, którym kierował w czasie okupacji. Po wojnie postanowił zostać we Lwowie, aby kontrolować poczynania władz ukraińskich w czasie rozdzielania zbiorów ossolińskich. To dzięki niemu w przekazanej Polsce części Ossolineum znalazło się wiele cennych eksponatów, które miały do niej nie trafić. W późniejszych latach, od roku 1950, kiedy zwolniono dawnych pracowników Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, pracował jako zwykły bibliotekarz. Z kolei na lwowskim Uniwersytecie pozostał karnista, prof. Juliusz Makarewicz. Innym wykładowcą był Gabriel Sokolnicki, specjalista z zakresu elektrotechniki, były rektor Politechniki Lwowskiej. Do Polski nie wyjechało kilkunastu pracowników naukowych lwowskich uczelni. Podobnie było w Wilnie. Pozostała tam Walentyna Horoszkiewiczówna, wieloletnia sekretarz Uniwersytetu Stefana Batorego, kierująca pracami uczelni prawie przez cały czas jej istnienia. Wilna nie opuścił także historyk sztuki Jerzy Orda, który pracował w archiwum państwowym.

Większość...