Mistyk w poszukiwaniu kawy

źródło: AP

Peter Zumthor

źródło: Wikipedia

Synagoga w Kielcach, stan obecny. fot. Grzegorz Pietrzak

źródło: epa/pap

Kaplica brata Klausa, we wnętrzu widać odcisk żerdzi, na które wylewano beton. fot. PIETRO SAVORELLI

Zachwycił go urząd wojewódzki z lat 70., rozdrażniły reklamy. Wybitny architekt Peter Zumthor między jedną a drugą filiżanką espresso rozmyślał, jak przebudować synagogę w Kielcach

Miły, kontaktowy człowiek, tylko nie pozwalał się odzywać bez pytania – mówią o Zumthorze w kieleckim urzędzie miejskim. A jego pytania też bardzo odbiegały od tych, które zazwyczaj zadają architekci.

Droga ze Szwajcarii do Kielc była długa i męcząca. Zumthor opowiadał potem, że znużył go nasz równinny, jesienny krajobraz. Dotkliwie odczuł natłok reklam przy szosie, a potem w samym mieście. Za to Gór Świętokrzyskich, w których na koniec tej wyprawy się znalazł, mocno przypłaszczonych lodowcami, nawet nie zauważył.

Wcześniej trzeba było jeszcze wyjechać z Haldenstein, odległego miasteczka w Alpach, w kantonie Gryzonia, w którym Zumthor, laureat nagrody Pritzkera, najbardziej prestiżowego wyróżnienia w architekturze, mieszka i które rzadko opuszcza. Długie zszarzałe deski modrzewiowe pokrywają widoczną od ulicy starszą część pracowni; na pierwszy rzut oka trudno odróżnić ją od wiejskiej stodoły. Nowsza, piętrowa część dobudowana niedawno z betonu też nie rzuca się w oczy, ściśle przylega do ziemi. Na metalowej sztabie obok guziczka dzwonka przerdzewiałe litery: Atelier Zumthor. Strony internetowej nie ma. Architekt prawie nie udziela wywiadów, nie realizuje komercyjnych przedsięwzięć.

– Powszechnie się sądzi, że człowiek odsuwa się od aglomeracji, jeśli za nią nie nadąża. Tymczasem tu jest odwrotnie, Zumthor ma tak wysublimowany własny świat, że...