Co w zapisie na sąd polubowny
Są dwa sposoby poddania sporu pod arbitraż. Przedsiębiorcy mogą to przewidzieć już na etapie zawierania kontraktu albo podpisać odrębną umowę już po powstaniu sporu.
Główną zasadą sądownictwa polubownego – i podstawą uprawnień arbitrów – jest wola stron. Kontrahenci muszą wyrazić zgodę na rozstrzyganie sporów w arbitrażu. Umowę takiej treści określa się mianem zapisu na sąd polubowny.
Co rozstrzygnie
Zapisem na sąd polubowny można objąć wszystkie spory majątkowe i niemajątkowe, co do których dopuszczalne jest zawarcie ugody sądowej, z wyjątkiem spraw o alimenty. Arbitrzy mogą zatem rozstrzygać spory z takich stosunków prawnych, które podlegają dyspozycji stron. Mówi się w tym kontekście o zdatności arbitrażowej sporu.
Zdatność arbitrażową ma większość sporów w obrocie między przedsiębiorcami, a także w relacjach z konsumentami (choć należy pamiętać, że postanowienia umowy nieuzgodnione indywidualnie z konsumentem, które są sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają jego interesy, są bezskuteczne – może to dotyczyć także klauzuli arbitrażowej).
Brak zdatności arbitrażowej dotyczy pewnych spraw z zakresu prawa rodzinnego i spadkowego. W obrocie profesjonalnym duże wątpliwości budzi zdatność arbitrażowa sporów o uchylenie sprzecznych z ustawą uchwał organów spółek kapitałowych.
Klauzula lub kompromis...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta