Fiskus zakwestionuje pozorną umowę

Gdy istnieją wątpliwości co do stanu faktycznego, z którym związane są skutki podatkowe dla przedsiębiorcy, 
to organ powinien wystąpić do sądu powszechnego o ustalenie istnienia stosunku prawnego lub prawa.

Artykuł 199a ordynacji podatkowej (dalej: o.p.) pozwala fiskusowi wykryć pozorną umowę najmu i podważyć rozliczenia podatkowe najemcy. Jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania wynikają wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe, to organ podatkowy powinien wystąpić do sądu powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia tego stosunku prawnego lub prawa. Taka sytuacja zachodzi wtedy, gdy są wątpliwości co do stanu faktycznego sporu, a nie gdy podatnik i organ podatkowy odmiennie kwalifikują skutki prawne i cel spornej umowy. Jeżeli nie ma takich wątpliwości, to wystąpienie do sądu cywilnego jest zbędne i organ podatkowy może zakwestionować odliczenie VAT z uwagi na to, że faktury potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 kodeksu cywilnego (w części dotyczącej tych czynności). Podatnicy prowadzący spór z fiskusem nie mają wtedy co liczyć na to, że sprawą zajmie się sąd cywilny.

Przykład

Spółka uzyskała kredyt na wybudowanie biurowca, a bank postawił jej warunek wynajęcia określonej części powierzchni biurowej w czasie wskazanym w umowie. Tuż przed upływem terminu spółka, ratując się przed wypowiedzeniem umowy kredytowej, podpisała pozorną umowę najmu z podmiotem powiązanym. Spółka nie znalazła bowiem rzeczywistych

...