Usprawnienia w samorządzie gminnym dla obywateli

Mieszkańcy w bezpośrednim głosowaniu zdecydują corocznie o części wydatków budżetu gminy. 
W każdej gminie będzie powołana komisja skarg, wniosków i petycji, która rozpatrzy skargi na działanie wójta 
i gminnych jednostek organizacyjnych.

Zmiany wynikają z ustawy z 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych, która znowelizowała między innymi ustawę o samorządzie gminnym. W gminach część nowych regulacji już jest wdrażana, ale część jest jeszcze przed wprowadzeniem. Dlatego przypominamy najważniejsze zmiany.

Budżet obywatelski

W znowelizowanym art. 5a ustawy o samorządzie gminnym wprowadzono instytucję budżetu obywatelskiego. Ma on stanowić szczególną formę konsultacji społecznych. Dotychczasowe uregulowania były w tym zakresie bardzo ogólne, co prowadziło do zróżnicowanej praktyki, często nader uznaniowej z perspektywy mieszkańców. Zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy, w ramach budżetu obywatelskiego mieszkańcy w bezpośrednim głosowaniu decydują corocznie o części wydatków budżetu gminy. Jednoznacznie przesądzono, że zadania wybrane w ramach budżetu gminy zostaną uwzględnione w uchwale budżetowej i rada gminy w toku prac nad projektem tej uchwały nie będzie mogła „w stopniu istotnym" zmieniać lub usuwać zadań wybranych w taki sposób. Zakaz tych ograniczeń odnosi się do samych zadań (ich zakresu), a nie środków finansowych. Problemem będzie doprecyzowanie tego, co oznacza sformułowanie „w stopniu istotnym". Chodzić tu będzie o...