Przestępstwo oszustwa i jego relacja z prawem cywilnym

W związku z niekiedy pojawiającym się twierdzeniem, jakoby „sprawa miała charakter wyłącznie cywilny", należy przypomnieć, że o ile odmienne są cele prawa cywilnego i prawa karnego, o tyle właściwe regulacje tych dwóch dziedzin w konkretnych stanach faktycznych mogą niekiedy uzupełniać się, wzmagając efektywność stosowania prawa. Jedną z takich regulacji jest art. 286 kodeksu karnego. Jak podał Sąd Najwyższy, określone w art. 286 § 1 k.k. przestępstwo oszustwa jest przestępstwem umyślnym, zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych; ustawa wymaga, aby zachowanie sprawcy było ukierunkowane na określony cel, którym jest osiągnięcie korzyści majątkowej (wyrok SN z 24 kwietnia 2018 r., sygn. akt V KK 379/17, orzecznictwo SN dostępne na www.sn.pl poza wyraźnie wskazanymi źródłami).

Niekorzystne rozporządzenie mieniem, o którym mowa w art. 286 § 1 k.k., to rozporządzenie, które jest niekorzystne z punktu widzenia osoby pokrzywdzonej, a samo powstanie szkody w mieniu nie stanowi koniecznego warunku uznania, że doszło do realizacji tego znamienia. Konsekwencją przyjęcia szerokiego rozumienia pojęcia „mienie" jest równie szerokie traktowanie terminu „niekorzystne rozporządzenie mieniem" i zaliczanie do niego wszelkich działań bądź sytuacji, które w majątku pokrzywdzonego powodują jakiekolwiek niekorzystne zmiany. Niekorzystnym...