Bat na nierzetelnych dłużników

1 stycznia 2020 r. weszła w życie ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych, która wprowadziła rozwiązania mające zmobilizować dłużników transakcji handlowych do dokonywania zapłaty w ustalonym terminie oraz zniechęcić do narzucania przez nich nieuzasadnionych, wydłużonych terminów zapłaty. Ustawa ta wprowadziła m.in. zmiany w ustawach o podatku dochodowym dotyczące nowej ulgi na złe długi.

Nowelizacją ustawy PIT oraz ustawy CIT wprowadzono odpowiednio art. 26i oraz art. 18f. Analogiczne brzmienie tych przepisów umożliwia podatnikowi będącemu wierzycielem pomniejszenie podstawy opodatkowania o kwotę zaliczanych do przychodów należnych niezapłaconych wierzytelności. Dłużnik z kolei ma obowiązek zwiększenia podstawy opodatkowania o kwotę niezapłaconego zobowiązania zaliczanego do kosztów uzyskania przychodu.

Zasady rozliczania przychodów i kosztów

Co do zasady, w podatkach dochodowych za przychody uznaje się kwoty należne, choćby faktycznie nie zostały jeszcze otrzymane. Oznacza to, że przychód podatkowy powstaje niezależnie od faktu uregulowania należności wynikającej z tego przychodu. Analogicznie uregulowane są koszty podatkowe. Oczywiście jest to bardzo niekorzystne dla wierzycieli, którym dłużnicy zalegają z wypłaceniem należności. Natomiast dłużnicy, zalegający z zapłatą z tytułu swoich zobowiązań, mają prawo do obniżania przychodu do opodatkowania m.in. o niezapłacone zobowiązania. To premiuje nielojalnych dłużników, gdyż mają oni niższą podstawę opodatkowania. W związku z powyższym zasadnym było wprowadzenie przez ustawodawcę możliwości zmniejszenia podstawy opodatkowania przez wierzyciela oraz jej zwiększenia przez dłużnika w przypadku braku uregulowania (zbycia) wierzytelności i odpowiednio zobowiązania,...