Gdy to polityk wybiera sędziego…

Po monopartyjnym obsadzeniu całego sądu czy izby stają się one przedłużeniem władzy politycznej.

Szukając przykładu sędziowskiej niezależności, zwykle przywołuje się amerykański Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych (Supreme Court of The United States, w skrócie: SCOTUS). Sędziowie pełnią tam urząd dożywotnio, a umierają bardzo rzadko – jak głosi znane za oceanem powiedzenie. Teoretycznie żadna z pozostałych władz nie ma wpływu na ich werdykty, a formalny związek poszczególnych sędziów z politykami sprowadza się do przeszłości zawodowej sędziego (niekiedy pracownika lub doradcy administracji rządowej i/lub struktur partyjnych) oraz aktu nominacyjnego prezydenta USA, poprzedzonego zatwierdzeniem przez Senat. Z chwilą powołania taki sędzia teoretycznie staje się już całkowicie niezależnym i niezawisłym w wyrokowaniu – aż do śmierci lub rezygnacji z urzędu. Faktycznie jednak przez sam tryb wyboru sędziów, ściśle powiązany z istniejącym w USA systemem prezydenckim, amerykański SN jest – delikatnie to ujmując – niewolny od wpływu partyjnej polityki.

Czy powinniśmy ufać sędziom?

W 2000 r. losy prezydentury w USA zawisły na włosku. W stanie Floryda różnicą zaledwie 537 głosów i przewagą 0,009 proc. wygrał George W. Bush. Mimo że demokrata Al Gore zyskał w skali kraju niemal 550 tys. głosów więcej, przy zwycięstwie na Florydzie istniejący w USA system zapewniał republikaninowi 25 tamtejszych głosów elektorskich i finalnie jego...