Żłobki nie rozwiążą problemu

Wielu poszukuje prostych odpowiedzi na wyzwanie demograficzne Polski. Jednak problem jest złożony i wymaga niestereotypowych rozwiązań – pisze pełnomocniczka rządu ds. polityki demograficznej.

W marcu tego roku pojawił się raport „More Work, Fewer Babies" przygotowany przez zespół demografów amerykańskich. Autorzy zwracają szczególną uwagę na kwestię zmian kulturowych. Punktem wyjścia jest obserwacja, że zasadniczo we wszystkich zachodnich krajach, zarówno kobiety, jak i mężczyźni wskazują rodzinę i pracę jako dwie bardzo ważne wartości. Pytanie – co jest ważniejsze? Czy naszą pracę dopasowujemy do rodziny, czy model rodziny, w tym aspiracje dotyczące potomstwa, dopasowujemy do ścieżki kariery?

Naukowcy wprowadzili pojęcie „workism", które możemy spróbować przetłumaczyć jako pracocentryczność w przeciwieństwie do „familism", rozumianego jako rodzinocentryczność. Osoby pracocentryczne w długiej perspektywie mają mniej dzieci niż ci, którzy podporządkowują swoją karierę planom rodzinnym. Nie oznacza to, że ci ostatni nie pracują, ani nawet, że znacznie mniej pracują. To oznacza, że mężczyźni poszukują zajęć bardziej dochodowych – by sprostać potrzebom powiększającej się rodziny. Statystyki (dane MF i ZUS) pokazują, że nic tak nie mobilizuje mężczyzn do pracy, jak narodziny dziecka. Kobiety z kolei świadomie rezygnują z pracy na jakiś czas, a później często wybierają pracę bardziej przewidywalną czasowo, spokojniejszą, często gorzej płatną....