Ukraina kontra Rosja

autor zdjęcia: Alamy Stock Photo / BEW

źródło: Rzeczpospolita

Zrekonstruowana twierdza Baturin (dawna siedziba kozackich hetmanów)

Historia nienawiści Rosji do naddnieprzańskiego sąsiada sięga głębiej, niż myślimy. Dowiodła tego wcześniejsza kremlowska wojna propagandowa. Putin dokonał napaści na Ukrainę m.in. dlatego, że moskiewski kompleks niższości wobec Kijowa ma wręcz cywilizacyjne korzenie.

Historia wzajemnych relacji Moskwy i Kijowa od wieków zawiera mnóstwo przykładów tożsamościowych manipulacji stosowanych przez Rosję. Ich nieodłącznymi elementami były represje i agresje. Gdy po unii brzeskiej 1596 r., powołującej Kościół greckokatolicki, zawiodło hasło prawosławnej wspólnoty, przy pierwszej okazji Moskwa zniszczyła kulturowego przeciwnika. Zaraz po rozbiorach Rzeczypospolitej nadeszła kolej na Sicz Zaporoską.

Kiedy wybuchły polskie powstania, carskie imperium wydało „Cyrkularz wałujewski” zabraniający literatury ukraińskiej. Gdy nie wystarczył, pojawił się „Ukaz emski” zakazujący języka ukraińskiego. Równocześnie Petersburg mamił Ukraińców panslawizmem, licząc, że podniosą bunt i przeciwko Austro-Węgrom, i przeciwko Polakom. Podczas I wojny światowej wielu Rusinów zapłaciło za tę iluzję straszliwą cenę życia.

Następnie moskiewscy bolszewicy zrobili wszystko, aby stłumić ukraińską niepodległość. W latach 30. XX w. Stalin morzył Ukrainę głodem i zamykał w gułagu. Po rozpadzie ZSRS Rosja nigdy nie pogodziła się z utratą największej kolonii. W 2014 r. z braku instrumentów wpływu Putin wypowiedział sąsiadowi otwartą wojnę. Najbrutalniejszym objawem rosyjskiej antyukraińskości było jednak fałszowanie historii. Mity „trzech gałęzi rosyjskiego ludu”, panslawistycznego uniwersalizmu...