Mocniejsza autonomia klienta w relacjach z radcami prawnymi

Trzeba poinformować m.in. o pozasądowych możliwościach rozstrzygnięcia lub rozwiązania sporu, w szczególności w trybie mediacyjnym oraz arbitrażowym, o ile pozwala na to charakter sprawy.

Zmiany w kodeksie etyki radcy prawnego (dalej: KERP), które weszły w życie od 1 stycznia 2023 r., objęły m.in. stosunek do klienta. Nie są one rewolucyjne, ale co najmniej część z nich należy ocenić jako ważne. W sposób wyraźny zmierzają one do poszerzenia i zabezpieczenia autonomii klienta w relacji z radcą prawnym. Tym samym ograniczają paternalizm charakterystyczny dla wszelkich relacji z profesjonalistami.

Jaki model

Stosunek łączący prawnika z klientem jest w każdym przypadku inny. Determinuje go m.in. oczywiście rodzaj świadczonej pomocy prawnej, charakter sprawy, status prawny klienta, a także jego podstawa prawna. Ze względu na tę różnorodność etyka zawodowa jedynie w sposób ogólny określa, na jakich zasadach stosunek ten ma się opierać oraz jak należy kształtować wzajemne prawa i obowiązki stron. Zrekonstruowanie treści tych zasad oraz praw i obowiązków pozwala opisać normatywny model relacji między prawnikiem a klientem.

Ostatnie zmiany w etyce radców prawnych nie zmieniają tego modelu w sposób radykalny. Nadal jest on oparty na zasadach lojalności ukierunkowującej wszelkie działania radcy na dobro lub interes klienta (art. 8 KERP), niezależności zawodowej (art. 7 KERP), staranności wykonywania czynności zawodowych (art. 12 ust. 1 KERP) oraz zaufaniu podlegającemu ochronie (art. 45 KERP). Zmiany te wprowadzają jednak szereg...