Surogat mienia podlegającego wyłączeniu

Prawo własności jest skuteczne erga omnes. To fundament cywilistyki.

Sąd Najwyższy w wyroku z 15 października 2020 I CSK 17/19 przyjął, że zgodnie z art. 71 ust. 1 p.u. w razie zbycia przez upadłego mienia, które podlega wyłączeniu, świadczenie otrzymane za zbyte mienie wydaje się osobie, do której mienie to należało, jeżeli świadczenie jest wyodrębnione w masie upadłości. Sąd Najwyższy przyjął, że przepis art. 71 ust. 1 p.u. nie odnosi się wyłącznie do czynności prawnej dokonanej przez przyszłego upadłego przed ogłoszeniem upadłości.

Osią problemu prawnego, jakim zajmował się Sąd Najwyższy, jest pytanie czy „zbycie przez upadłego mienia, które podlega wyłączeniu”, o którym mowa w art. 71 ust. 1 p.u., odnosi się do czynności dokonanych przed ogłoszeniem upadłości. Za poglądem, według którego art. 71 ust. 1 p.u. odnosi się do przypadków zbycia mienia przed ogłoszeniem upadłości, przemawia – zdaniem Sądu Najwyższego – argument, że po ogłoszeniu upadłości upadły nie sprawuje zarządu masą upadłości. Zatem „ze względów praktycznych powinien dotyczyć przede wszystkim przypadku zbycia mienia przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości”. Dalej Sąd Najwyższy zauważył, że w analizowanym przepisie brak jest ograniczenia czasowego, które w sposób bezpośredni zawężałoby jego zastosowanie „do zbycia mienia w okresie przed lub po ogłoszeniu upadłości”. Wreszcie – jak zauważył Sąd Najwyższy – „taka wykładnia najpełniej realizuje ochronę osób...