Pożegnanie z mądrością

Mądrość to zdolność do właściwego wykorzystania istniejącej wiedzy w poprzek opłotków między dyscyplinami naukowymi. Odkąd kariery naukowe robi się w silosach wąskich specjalizacji, uczeni nie potrafią identyfikować szaleństwa w życiu społecznym, a przede wszystkim w wielkiej i największej polityce.

W legendarnej serii PiW „Biblioteka myśli współczesnej” ze znakiem nieskończoności ukazało się właśnie drugie wydanie znanego eseju francuskiego filozofa Alaina Finkielkrauta „Porażka myślenia”. To właściwy czas na tę publikację, bo teraz szczególnie wyraźnie widać, jak odchodzimy od racjonalności ku emocjom w polityce gospodarczej i społecznej.

Finkielkraut zwraca uwagę, że podobnie jak w okresie międzywojennym kult uniwersalnych wartości takich jak prawda, rozum, postęp cywilizacyjny, pragmatyzm są zastępowane przez wartości partykularne, przypisywane konkretnym zbiorowościom, najczęściej narodom z ich mitami założycielskimi, przesądami, uprzedzeniami, fobiami i ambicjami, czyli z całą ich emocjonalną nadbudową nad twardą strukturą realnych interesów. Partykularne emocje zaczynają dominować politykę, a z czasem dotykają gospodarki, a nawet codziennego życia obywateli.

Potwierdzają to prowadzone od kilkunastu lat w Akademii Leona Koźmińskiego badania nad wskaźnikiem rozwoju społeczno-gospodarczego Balanced Developement Index (BDI) dla 22 europejskich krajów członkowskich OECD, który prezentowaliśmy już na tych łamach. Dzisiaj skoncentrujemy się na zjawisku narastającej emocjonalności polityk społeczno-ekonomicznych.

Emocje rządzą

Z roku na rok zmniejsza się grupa krajów konsekwentnie realizujących długofalowe programy rozwoju społeczno-ekonomicznego...