Sztuka kartek na mięso

autor zdjęcia: Muzeum Narodowe w Krakowie

źródło: Rzeczpospolita

Kartka zaopatrzeniowa na produkty mięsne, PRL, sierpień 1989

autor zdjęcia: Muzeum Narodowe w Krakowie [2]

źródło: Rzeczpospolita

Wiesław Szamborski, „Na tle zamku”, 1980

„Nowoczesność reglamentowana. Modernizm w PRL” w Krakowie sumuje cztery dekady sztuki powojennej Polki.

Szczególnym symbolem ekspozycji w gmachu głównym Muzeum Narodowego w Krakowie są kartki na wszystko – od cukru, mięsa po odzież i benzynę – z początku i schyłku PRL-u. Kartki z lat 40. można uznać za humanitarną próbę łatania powojennej biedy i niedostatku, jak i zapowiedź nadchodzących ograniczeń. A te z lat 80. stały się jednoznacznym znakiem zbliżającego się upadku komunizmu.

Kartki eksponowane pośród 350 różnorodnych obiektów, dzieł sztuki – obrazów, rzeźb, grafik, planów architektonicznych i projektów wzornictwa – mocno akcentują powszechność systemowej reglamentacji w okresie, gdy żyliśmy w kraju poddanym kontroli ZSRR we wszystkich dziedzinach: polityce, ekonomii, kulturze.

Wojna i komunizm

Reglamentacja jest synonimem ograniczenia wolności i suwerenności, politycznych swobód i wyboru drogi rozwoju, jak i zawężenia artystycznych możliwości. Nawet jednak wtedy twórczych osobowości nie brakowało....