Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Kwadrans o filozofii praworządności

10 września 2025 | Dodatek | Michał Romanowski

1 minuta – Rządy prawa są dla rządzonych, a nie dla rządzących

Prawo to kontekst. Prawo jest dla rządzonych, a nie dla rządzących. Celem filozofii praworządności jest wyzwolenie ludzi z przemocy ustawowej polityków. Walka toczy się o rozum, w którym przenikają się wartości (aksjologia) i pragmatyzm (użyteczność). Populistyczny polityk uważa rozum za wroga. Rozum bowiem zakłada, że mamy wiedzę, jak było, i wyobraźnię, jak może być. Praworządność nakazuje czytać prawo do przodu. Czerpie z przeszłości dla przyszłości za pomocą rozumu. Filozofia praworządności integruje trzy kategorie, o których pisał św. Augustyn: woli, rozumu i pamięci. Filozofia praworządności łączy idee trzech wielkich szkół prawa: pozytywistycznej (wola ustawodawcy), prawno-naturalnej (słuszność i rozum) i historycznej (historia, doświadczenie tradycja, zgoda społeczna), podważając supremację szkoły pozytywistycznej. Dominacja pozytywizmu prawniczego jest zagrożeniem dla rządów prawa. Filozofia praworządności „pamięta” za ludzi i „podpowiada” ludziom, jak nie dać zniewolić swojego umysłu. Jest think tankiem społeczeństwa. Populista nie lubi tych, którzy znają fakty i myślą.

2 minuta – Rządy prawa to rządy wartości, a nie rządy większości

Kluczem jest nazwanie wspólnych wartości pozwalających żyć jednostce wedle...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Wydanie: 13274

Wydanie: 13274

Spis treści

Gość „Rz”

Zamów abonament