Rosjanie – Polacy, czterech na jednego

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Atak rosyjskiej piechoty w 1916 roku

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Żołnierze Legionów na stanowiskach w okopach pod Polską Górą

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

„Piłsudski w okopach pod Kostiuchnówką” – obraz Stefana Gerwatowskiego. Portrety poległych i rannych pod Kostiuchnówką rysowane przez Wincentego Wodzinowskiego:

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Mjr Tadeusz Wyrwa-Furgalski

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Ppłk Leon Berbecki

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Por. Jan Hajec

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Placówka prawoskrzydłowa na Reducie Piłsudskiego” – rysunek Jana Gumowskiego

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Schron legionowy na Polskiej Górze pod Kostiuchnówką

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Dowództwo I Brygady Legionów, 1916 r.

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Teodor Furgalski zajął stanowisko na drzewie z karabinem maszynowym, Polska Góra

źródło: narodowe archiwum cyfrowe

7. pułk piechoty pod Kostiuchnówką

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Piłsudski pod Kostiuchnówką

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Patrol 3 batalionu 1. pułku piechoty na Wołyniu

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Gazetka 5. pułku piechoty Portrety poległych i rannych pod Kostiuchnówką rysowane przez Wincentego Wodzinowskiego:

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Ppor. Wiktor Kwarciński

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Ppor. Roman Łubieński

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Ppor. Bolesław Mir

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

ppor. Zygmunt Pomian-Srzednicki

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

„Ostatni strzał” – litografia barwna Leopolda Gottlieba

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Legioniści w okopach na pozycjach strzeleckich pod Kostiuchnówką

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Żołnierze w maskach przeciwgazowych z karabinem maszynowym pod Polską Górą

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Kostiuchnówka, widok z polskich pozycji na rosyjską „Orlą redutę”

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Karabiny maszynowe 1 pp. Portrety poległych i rannych pod Kostiuchnówką rysowane przez Wincentego Wodzinowskiego:

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Kpt Józef Wimmer

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Por. Józef Tunguz-Zawiślak

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Kpt Stanisław Sław-Zwierzyński

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

por. Czesław Młot-Fijałkowski (pastel Stefana Sonnewenda)

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Patrol 3 batalionu 1. pułku piechoty na Wołyniu

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Dekoracja legionistów odznaką Za Wierną Służbę

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Mjr Andrzej Galica z III Brygady Legionów

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

„Dekoracja odznaką Za Wierną Służbę, 6 sierpnia 1916” – rysunek Franciszka Zajchowskiego

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

„Śpij kolego w ciemnym grobie” – litografia barwna Leopolda Gottlieba

źródło: ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, muzeum wojska polskiego w warszawie,

Wilhelm II (w środku), Hindenburg i Ludendorff w 1916 roku

Od końca 1915 do lata 1916 roku wszystkie trzy brygady Legionów walczyły razem na Wołyniu. Wzrosły nadzieje na wskrzeszenie naszego państwa. Niestety, rządy niemiecki i austro-węgierski nie chciały definitywnego załatwienia sprawy polskiej. A same Legiony Piłsudskiego – choć chętnie wykorzystywano ich walory bojowe – stawały się coraz większym politycznym balastem. A przecież stały na pierwszej linii frontu...

W czerwcu 1916 roku Rosjanie przeprowadzili kilka zakrojonych na dużą skalę operacji zaczepnych, określanych wspólnym mianem ofensywy Brusiłowa. Zacięte boje rozgorzały najpierw w rejonie Łucka i Buczacza, a nieco później, w połowie lipca, także na odcinku Sarny – Kowel, czyli na terenach, gdzie walczyły jednostki legionowe.

Wszystkie trzy brygady Legionów Polskich działały w tym okresie w ramach korpusu sił austro-węgierskich pod dowództwem generała Leopolda Hauera. Bezpośrednio na linii frontu znajdowały się pododdziały I i III Brygady, wspierane przez obydwa pułki kawalerii legionowej oraz pułk artylerii Legionów. Tym razem wycieńczona kampanią karpacką II Brygada stanowiła odwód korpusu i była rozlokowana na tyłach, w rejonie Hołuzji i Karasina. Łącznie na Wołyniu znalazło się niemal 16 tys. legionistów. Z Polakami sąsiadowały oddziały węgierskie: na prawym skrzydle polskich pozycji stała 53. dywizja Honwedów (zajmowała stanowiska na Polskiej Górze i tzw. Reducie Madziarów), na lewym zaś 11. Dywizja Kawalerii.

Po chwilowym przestoju 4 lipca gen. Aleksiej Brusiłow nakazał podległym mu armiom za wszelką cenę wznowić działania ofensywne, tak by przeciwnik nie zdołał przejąć inicjatywy oraz aby obrona po stronie państw centralnych nie zdążyła okrzepnąć. Rosjanie mieli wyraźną przewagę: dysponowali w tym rejonie sześcioma dywizjami piechoty i pięcioma...