Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Miejsce urodzenia Marszałka

17 grudnia 2009 | Polska Piłsudskiego | Grzegorz Łyś
Dąb w Zułowie
źródło: Fotorzepa
Dąb w Zułowie
Zułów, zabudowania dworskie
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Zułów, zabudowania dworskie
Dworek w Pikieliszkach
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dworek w Pikieliszkach
Dworek w Pikieliszkach
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dworek w Pikieliszkach
Park dworski w Pikieliszkach
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Park dworski w Pikieliszkach
Dom mieszkalny przy dawnej ulicy Nadbrzeżnej, gdzie mieszkała rodzina Piłsudskiego (obecnie Żygimantų 12). W części budynku mieszka młoda rodzina. Reszta jest zdewastowana
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dom mieszkalny przy dawnej ulicy Nadbrzeżnej, gdzie mieszkała rodzina Piłsudskiego (obecnie Żygimantų 12). W części budynku mieszka młoda rodzina. Reszta jest zdewastowana
Dom przy dawnej ulicy Trockiej (również zamieszkiwany przez Piłsudskich) obecnie mieści się pod adresem Traku 3. Na parterze jest restauracja, na piętrze rozlokowały się biura. Za czasów sowieckich w tym budynku mieściła się duża stołówka. Budynek jest kapitalnie odrestaurowany (informacje o domach w Wilnie uzyskaliśmy od Roberta Mickiewicza z „Kuriera Wileńskiego”)
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dom przy dawnej ulicy Trockiej (również zamieszkiwany przez Piłsudskich) obecnie mieści się pod adresem Traku 3. Na parterze jest restauracja, na piętrze rozlokowały się biura. Za czasów sowieckich w tym budynku mieściła się duża stołówka. Budynek jest kapitalnie odrestaurowany (informacje o domach w Wilnie uzyskaliśmy od Roberta Mickiewicza z „Kuriera Wileńskiego”)
Dom przy dawnej ulicy Trockiej (również zamieszkiwany przez Piłsudskich) obecnie mieści się pod adresem Traku 3. Na parterze jest restauracja, na piętrze rozlokowały się biura. Za czasów sowieckich w tym budynku mieściła się duża stołówka. Budynek jest kapitalnie odrestaurowany (informacje o domach w Wilnie uzyskaliśmy od Roberta Mickiewicza z „Kuriera Wileńskiego”)
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dom przy dawnej ulicy Trockiej (również zamieszkiwany przez Piłsudskich) obecnie mieści się pod adresem Traku 3. Na parterze jest restauracja, na piętrze rozlokowały się biura. Za czasów sowieckich w tym budynku mieściła się duża stołówka. Budynek jest kapitalnie odrestaurowany (informacje o domach w Wilnie uzyskaliśmy od Roberta Mickiewicza z „Kuriera Wileńskiego”)
Quinta Bettencourt na Maderze
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Quinta Bettencourt na Maderze
Piłsudski w oknie willi Quinta Bettencourt
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Piłsudski w oknie willi Quinta Bettencourt
Cmentarz na Rossie w Wilnie. Wśród grobów żołnierzy polskich, w centralnym miejscu płyta nagrobna z napisem „Matka i serce syna”
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Cmentarz na Rossie w Wilnie. Wśród grobów żołnierzy polskich, w centralnym miejscu płyta nagrobna z napisem „Matka i serce syna”
Dom przy ulicy Wschodniej w Łodzi
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dom przy ulicy Wschodniej w Łodzi
Dom przy dawnej Św Anny 2 – obecnie Maironio 4. Mieści się tam Katedra Designu Litewskiej Akademii Sztuk Pięknych. Budynek został odrestaurowany. W trakcie rekonstrukcji zamurowano widoczny na zdjęciu Jana Bułhaka ganek. Na żadnym z wileńskich domów nie pozostał ślad pobytu w nim Józefa Piłsudskiego i jego rodziny
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dom przy dawnej Św Anny 2 – obecnie Maironio 4. Mieści się tam Katedra Designu Litewskiej Akademii Sztuk Pięknych. Budynek został odrestaurowany. W trakcie rekonstrukcji zamurowano widoczny na zdjęciu Jana Bułhaka ganek. Na żadnym z wileńskich domów nie pozostał ślad pobytu w nim Józefa Piłsudskiego i jego rodziny
Dom przy dawnej Św Anny 2 – obecnie Maironio 4. Mieści się tam Katedra Designu Litewskiej Akademii Sztuk Pięknych. Budynek został odrestaurowany. W trakcie rekonstrukcji zamurowano widoczny na zdjęciu Jana Bułhaka ganek. Na żadnym z wileńskich domów nie pozostał ślad pobytu w nim Józefa Piłsudskiego i jego rodziny
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dom przy dawnej Św Anny 2 – obecnie Maironio 4. Mieści się tam Katedra Designu Litewskiej Akademii Sztuk Pięknych. Budynek został odrestaurowany. W trakcie rekonstrukcji zamurowano widoczny na zdjęciu Jana Bułhaka ganek. Na żadnym z wileńskich domów nie pozostał ślad pobytu w nim Józefa Piłsudskiego i jego rodziny
Pawilon w Oleandrach
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Pawilon w Oleandrach
Strzelcy w Oleandrach
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Strzelcy w Oleandrach
Dom przy ulicy Szlak w Krakowie
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dom przy ulicy Szlak w Krakowie
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej poświęconej Piłsudskiemu na domu przy Topolowej
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej poświęconej Piłsudskiemu na domu przy Topolowej
Dom przy Koszykowej w Warszawie, w którym Józef i Aleksandra Piłsudscy mieszkali w latach 1922 – 1923
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dom przy Koszykowej w Warszawie, w którym Józef i Aleksandra Piłsudscy mieszkali w latach 1922 – 1923
Józef i Aleksandra Piłsudscy przed dworkiem w Sulejówku
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Józef i Aleksandra Piłsudscy przed dworkiem w Sulejówku
Dworek w Sulejówku
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Dworek w Sulejówku
Belweder
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Belweder

W ciągu kilku dekad niezmiernie aktywnego życia rewolucjonisty, działacza niepodległościowego i żołnierza Józef Piłsudski mieszkał i pracował w dziesiątkach miast i miejscowości w Galicji, Kongresówce, na Kresach i w Rosji. Prawdziwego domu, przypominającego utracony w dzieciństwie Zułów, doczekał dopiero u progu starości.

Przed kilkunastu laty dąb zasadzony w Zułowie w pobliżu Święcian – w miejscu, gdzie w narożnym pokoju XVIII-wiecznego modrzewiowego dworu przyszedł na świat Józef Piłsudski – zaczął poważnie niedomagać. Przed zatruwającymi ściekami z sąsiednich zabudowań dawnej farmy bydła drzewo uratowali wezwani z Polski specjaliści. Kilkudziesięcioletni dębczak z rozłożystą koroną – zasadzony w październiku 1937 roku przez Ignacego Mościckiego – jako wątłe drzewko przetrwał wojnę, a potem budowę sowchozowych obór. Dziś opiekują się nim polscy harcerze z Litwy.

Sam dwór spalił się wraz z niemal wszystkimi zabudowaniami gospodarczymi latem 1875 roku w katastrofalnym pożarze, który zmusił rodzinę do przeniesienia się do Wilna. Zarys fundamentów domu oznaczono granitowymi blokami w latach 30. ubiegłego wieku, gdy w Zułowie tworzono muzeum pamięci Marszałka. Ich fragment można jeszcze zobaczyć od strony rzeczki Mery, która – choć uregulowana – jak niegdyś płynie u stóp wzgórza, na którym wznosił się dwór. W miejscu dawnych dworskich izb w czasach sowieckich wybudowano silosy na kiszonkę dla bydła. W sąsiedztwie dębu otoczonego biało-czerwonym płotem z inicjałami JP i odsłoniętego w 2005 roku pomnika z czarnego granitu, upamiętniającego miejsce urodzin Marszałka, wciąż straszą ruiny budynków gospodarczych z silikatowej białej cegły i resztki drewnianych bud sowchozowych....

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8501

Spis treści
Zamów abonament