Wyprowadzić państwo z traumy

autor zdjęcia: Darek Golik

źródło: Rzeczpospolita

Marszałek Sejmu w roli tymczasowej głowy państwa powinien podejmować jedynie działania pilne lub konieczne z powodów prawnych lub faktycznych. Inne mogą poczekać aż do wyboru nowego prezydenta – pisze konstytucjonalista

Tragiczna śmierć prezydenta Lecha Kaczyńskiego i innych wysokich funkcjonariuszy państwa w katastrofie pod Smoleńskiem stawia pytanie o jej następstwa prawne. Polska konstytucja i inne ustawy dają w znaczniej mierze na nie odpowiedź.

Nowe wybory

Mandat prezydenta uznaje się za wygasły w razie śmierci jego piastuna. Obowiązki i uprawnienia prezydenta przejmuje z tą chwilą marszałek Sejmu. Nie składa swojego urzędu ani nie traci mandatu poselskiego, lecz pełni je nadal. Występuje zatem w trzech rolach. Do marszałka Sejmu należy zarządzenie wyborów na urząd prezydenta. Decyzję tę podejmuje w ciągu 14 dni od śmierci prezydenta, a wybory odbyć się powinny w ciągu 60 dni od daty ogłoszenia.

Przed nami zatem przyspieszone wybory prezydenckie. Nowo wybrana na pełną kadencję głowa państwa przejmie od marszałka prezydenckie obowiązki. Marszałek powraca wówczas do swej poprzedniej roli – przewodniczącego Sejmu.

Czas marszałka

Gdy mowa o przejęciu przez marszałka obowiązków i uprawnień prezydenta Rzeczypospolitej, oznacza to, że z wyjątkiem prawa do skracania kadencji Sejmu (i Senatu) może on podejmować wszystkie te decyzje i działania, które konstytucyjnie i ustawowo należą do głowy państwa. Tak na przykład może on...