Niespiesznie

autor zdjęcia: Andrzej Krauze

źródło: Plus Minus

źródło: Plus Minus

Notatnik niespiesznego przechodnia, Jerzy Stempowski, Więź, 2012

Wydany ostatnio przez Instytut Dokumentacji i Studiów nad Literaturą Polską Piotra Kłoczowskiego „Notatnik nieśpiesznego przechodnia" Jerzego Stempowskiego jako 277. tom Biblioteki Więzi zawiera 39 tekstów ogłoszonych w „Kulturze" Jerzego Giedroycia między marcem 1954 a listopadem 1969 roku; ostatni z nich już po śmierci autora.

Wydanie Więzi składa się szczęśliwie z dwu woluminów – można je czytać także w fotelu.

Stempowski współpracował z Giedroyciem niemal od początku istnienia miesięcznika. Jego szkice ukazywały się przed „Notatnikiem" i obok niego w różnych działach pisma jako recenzje książek, komentarze polityczne, sprawozdania z międzynarodowych sympozjów. Jednak tym nagłówkiem J.S. szczególnie wyróżniał niektóre ze swoich esejów, w paru wypadkach felietonów. 13 z nich wybrał do skomponowanych przez siebie „Esejów dla Kasandry" czy „Od Berdyczowa do Rzymu". Inne znalazły się w czytelnikowskim wyborze tego samego co obecnie edytora, Jerzego Timoszewicza, sprzed 11 lat. 10 „Notatników..." ukazuje się w kraju po raz pierwszy, dobrze znosząc porównanie z tymi, do których zawsze wracamy z najwyższą przyjemnością. Dla mnie jest to „Esej berdyczowski" z roku 1964, wspomnienie podróży przez Berdyczów, Mińsk, Kowno do Rygi odbytej z ojcem; Jerzy miał wówczas lat 16. Przy ulicy Machnowieckiej, głównej arterii Berdyczowa, znajdował się sklep Szafnagla, przed którym panowie...