Rozpacz i ukojenie

źródło: Plus Minus

Morfina Szczepan Twardoch, Wyd. Literackie, 2012

Szczepan Twardoch upaja nas mieszaniną, której podstawowe składniki – zdrada, niemieckość, polskość, obecne już w „Wiecznym Grunwaldzie”, występują w „Morfinie” w nowej, osobliwej proporcji.

Czy najnowsza powieść Twardocha przedstawia możliwości ucieczki z tej wciąż opisywanej pułapki – zdrady, niemieckości, polskości, splatających się i prowadzących do dalszych fałszów? Konstanty Willemann, główny bohater „Morfiny", jest niespełnionym artystą, choć się zdaje, że bardziej od braku twórczej maestrii doskwiera mu wstyd, że jako grafik nie sprzedaje własnych prac i żyje za pieniądze matki (spolszczonej Ślązaczki). Jego życie wyznacza narkotyczny rytm – alkohol, kobiety, alkohol, zdrada, restauracje, kawiarnie, alkohol, artyści, orgie. Tak jest, Kostek Willemann, mąż Heleny i ojciec Jureczka, trzydziestolatek po kampanii wrześniowej, z właściwą sobie swadą dąży do uwolnienia się od obowiązków wobec rodziny, Polski, wobec czegokolwiek. „Pan się biłeś? – Tylko w knajpach z alfonsami, jak mi kurwa darmo dać nie chciała". I tak będzie drwił i uciekał, prowokował i droczył się, ale do czasu. Pogrążony w rozpaczy, zacznie szukać ukojenia.

Słodki drań

Twardochowi udało się wykreowanie bohatera niejednoznacznego, takiego, z którym czytelnik musi się zmagać, ale z którym zarazem może się utożsamić. To bydlę da się lubić. Jednak bardziej fascynujące od samego Willemanna jest to, jak Twardoch prowadzi narrację powieści. Czasem bohater opowiada nam historię z własnego punktu widzenia, jednak często owo JA podlega narratorowi wszechwiedzącemu,...