Półprawdy o Kosińskim

źródło: Corbis

źródło: Plus Minus

„Jerzy Kosiński” Jerome Charyn Czarna Owca 2013

Po wydaniu w 1965 roku „Malowanego ptaka" Jerzy Kosiński zdobył sławę. 
Ale pół wieku po publikacji tej kontrowersyjnej powieści wyraźnie widać, że trwalsza od jego dzieł 
okazała się legenda.

To właśnie biografia Kosińskiego sprawia, że pisarz wciąż budzi żywe zainteresowanie. Autor „Wystarczy być"– ni to Żyd, ni to Polak, ni to ryba, ni to ptak, jak zauważył biograf Kosińskiego James P. Sloan – wyraźnie wyprzedził swój czas. Na przełomie lat 60. i 70. był amerykańskim odpowiednikiem Michela Houellebecqa, pisarzem, który równie wiele uwagi co literaturze poświęcał autokreacji. Fantazje, wymysły czy po prostu krętactwa Kosińskiego stały się nieodłączną częścią jego wizerunku. Po latach można chyba nawet zaryzykować stwierdzenie, że jego umiejętności ogniskowania na sobie uwagi i zmysł piarowski wykraczały daleko poza talenty literackie.

Dzięki umiejętności żonglowania faktami i sztuce perswazji udało mu się na przykład przekonać Elie Wiesela, że w „Malowanym ptaku" opisał własne przeżycia wojenne. W efekcie laureat Pokojowej Nagrody Nobla uznał powieść za świadectwo Holokaustu i zamiast krytycznej recenzji opublikował na jej temat entuzjastyczną opinię, co stało się kamieniem węgielnym błyskawicznej kariery Kosińskiego. Po oszałamiającym sukcesie swego debiutu stał się ulubieńcem amerykańskich salonów, nie tylko zresztą literackich. Był gwiazdą pierwszej wielkości, celebrytą w dzisiejszym znaczeniu tego słowa – pojawiał się w telewizyjnych talk-show i na okładkach gazet, a do tego poślubił starszą o 20 lat multimilionerkę Mary Weir. Został też prezesem amerykańskiego PEN Clubu – nie...