Drugi filar do poprawki

źródło: Rzeczpospolita

Elżbieta Chojna-Duch

Reformy systemu emerytalnego z 1999 r. nie osiągnęły swego celu, dlatego potrzebne są zmiany – ocenia profesor UW i członek Rady Polityki Pieniężnej.

Celem reform było bezpieczeństwo i stabilność finansowa systemu ubezpieczeń społecznych oraz jego zbilansowanie. U podstaw prawnych tworzących konstrukcję systemu OFE leżały regulacje ustawowe, które ocenić można jako nieprecyzyjne. Mimo zmian prawa niejasność przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych powoduje nadal zasadnicze wątpliwości prawne. Dotyczą one kwestii podstawowych instytucji, pojęć, które tworzą dalsze niejednoznaczności. Jest to w szczególności problem istoty II filara oraz charakteru własności i uprawnień poszczególnych podmiotów tego systemu.

W systemach państw zachodnich I filar to system obowiązkowy i powszechny. II filar to dodatkowy pracowniczy system emerytalny, wprowadzony w drodze układu zbiorowego, w którym pracownicze fundusze branżowe mogą inwestować w systemie kapitałowym. Na wniosek organizacji pracodawców i pracobiorców władze publiczne mogą nadać im charakter obowiązkowy dla pracowników tego sektora. III filar stanowią indywidualne, dobrowolne systemy ubezpieczeń (w Polsce np. IKE).

Polskie przepisy wprowadziły jednak system odmienny – powszechny, obowiązkowy II filar – gubiąc zarazem jednoznaczność publicznoprawnego jego charakteru i poszczególnych podmiotów w nim uczestniczących w niektórych sformułowaniach ustawy (OFE – które „jest tworzone przez PTE" oraz PTE,...