Wymagalność potrącanej wierzytelności

autor zdjęcia: M P

źródło: Rzeczpospolita

Karolina Sieraczek

Przy potrąceniu wierzytelności wymagalność roszczenia określa się zgodnie z przepisami ogólnymi o zobowiązaniach. Nie można się zgodzić, że dla uznania bezterminowej wierzytelności za wymagalną wystarczy samo wezwanie wierzyciela do spełnienia świadczenia. Moment, w którym roszczenie staje się wymagalne, następuje w zależności od całokształtu okoliczności związanych ze spełnieniem świadczenia.

Tak uznał Sąd Najwyższy w uchwale z 5 listopada 2014 r., III CZP 76/14.

Powódka domagała się zasądzenia od pozwanego określonej kwoty tytułem należnego jej wynagrodzenia z umowy o dzieło. Pozwany podniósł, że wierzytelność powódki została umorzona w wyniku potrącenia z jego wierzytelnością z tytułu kar umownych, które nastąpiło w drodze pisemnego oświadczenia skierowanego do powódki przed procesem.

Sąd okręgowy uwzględnił powództwo i nie uwzględnił zarzutu potrącenia. Uzasadnił swoje stanowisko tym, że wierzytelność pozwanego przedstawiona do potrącenia w pisemnym oświadczeniu nie była wymagalna na dzień złożenia tego oświadczenia, a zatem nie mogło dojść do wzajemnego umorzenia wierzytelności stron. Wierzytelność z tytułu kar umownych, wobec braku oznaczenia w umowie terminu świadczenia, winna być traktowana jako zobowiązanie bezterminowe. Takie zobowiązanie staje się wymagalne w dniu, w którym świadczenie powinno być spełnione, gdyby wierzyciel wezwał dłużnika do wykonania zobowiązania w najwcześniejszym możliwym terminie (art. 455 k.c.). Ponieważ pozwany nie wykazał, aby w ogóle kiedykolwiek wzywał powódkę do zapłaty kar umownych i...