Budowa bez obowiązku zgłoszenia też pod kontrolą

Do robót budowlanych i obiektów budowlanych, które nie wymagają uzyskania pozwolenia na budowę i nie są objęte obowiązkiem zgłoszenia mogą być stosowane przepisy o wstrzymaniu robót budowlanych (art. 50 ust. 1 pkt 2 lub pkt 4 in fine ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane).

Możliwe jest nakazanie zaniechania takich robót budowlanych, nakazanie rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części, bądź doprowadzenie go do stanu poprzedniego albo nałożenie obowiązku wykonania w określonym terminie czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem. Właściwy organ może również sprawdzić wykonanie ww. obowiązków i na tej podstawie podjąć stosowną decyzję o stwierdzeniu wykonania obowiązku albo - w przypadku niewykonania obowiązku - nakazującą zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego (art. 51 ust. 7) - wynika z uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 października 2016 r. (II OPS 1/16) podjętej na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich.

RPO wskazał na rozbieżność w stosowaniu przepisów prawa budowlanego w orzecznictwie.

Według pierwszej z dwóch odmiennych linii orzeczniczych, wstrzymanie robót budowlanych prowadzonych w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź zagrożenie środowiska lub w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków określonych w przepisach możliwe jest tylko w przypadku robót budowlanych, co do których istniał obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę albo dokonania zgłoszenia i inwestor...