Legalizacja to prawo, a nie obowiązek inwestora

Wykonanie obiektu budowlanego bez wymaganego pozwolenia na budowę skutkuje koniecznością przeprowadzenia przez organ nadzoru budowlanego postępowania na podstawie art. 48 Prawa budowlanego, tj. tzw. postępowania legalizacyjnego.

W ramach tego postępowania inwestor może być zobowiązany do przedstawienia dokumentów umożliwiających legalizację obiektu. Legalizacja samowoli budowlanej jest możliwa po spełnieniu określonych warunków, w tym w szczególności po ustaleniu zgodności inwestycji z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz z przepisami techniczno-budowlanymi.

W celu przedstawienia ww. dokumentów organ wyznacza inwestorowi odpowiedni termin. Nieprzedstawienie wymaganej dokumentacji w wyznaczonym terminie powinien skutkować wydaniem przez organ nakazu rozbiórki nielegalnej inwestycji. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 24 sierpnia 2016 r. (II OSK 2947/14), w którym oddalił skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 27 marca 2014 r. (IV SA/Po 1229/13).

Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym. Na terenie własnej nieruchomości inwestorzy wybudowali wiatę o konstrukcji stalowej, krytą blachą, o wymiarach 3,10m x 9,0m i wysokości 2,7m. Przed wykonaniem wiaty inwestorzy nie dokonali żadnej czynności urzędowej, w tym nie uzyskali stosownego pozwolenia na budowę.

Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego (PINB) wszczął postępowanie w sprawie samowolnie wykonanej przez inwestorów wiaty. Organ ustalił, że w świetle przepisów obowiązujących w dacie wykonania wiaty, tj. zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 2...