Prezydent w potrzasku

Andrzej Duda chce spełnić obietnicę wyborczą i pomóc frankowiczom. Jego projekt nie ma jednak dobrych recenzji, dlatego warto pomyśleć o tym, co zrobić, aby nie zaczął obowiązywać – przekonuje ekspert.

Pierwsza próba prezydenckiej pomocy była nieudana. Jego projekt ze stycznia 2016 r. zakwestionowali zarówno eksperci, jak i instytucje państwowe (KNF, NBP). Prezydent podjął jednak drugą próbę. Na początku sierpnia złożył w Sejmie nowy projekt. Zobowiązuje on banki do sprawdzenia, czy wysokość spreadów była ustalona zgodnie z określonymi wzorami. W razie zawyżonego wyliczenia wysokości spreadów bank będzie musiał dokonać zwrotu tej części kwoty. Z dobrodziejstwa projektowanej ustawy mają skorzystać wszyscy frankowicze, którzy zawarli umowy w okresie od 1 lipca 2000 r. do 26 sierpnia 2011 r. (data wejścia w życie tzw. ustawy antyspreadowej).

Fala krytyki

Prezydencki projekt ustawy nie ma dobrych recenzji. W opiniach krytycznych najczęściej podnosi się, że przesłanki ekonomiczne nie przemawiają za potrzebą podejmowania nadzwyczajnych działań ingerujących ustawowo w umowy zawarte między bankami i kredytobiorcami (NBP). Podjęcie ingerencji legislacyjnej prowadzi zaś do ograniczenia swobody kształtowania treści tych umów (KNF). Interwencja ustawowa może mieć miejsce tylko, gdy pozostałe mechanizmy przewidziane prawem nie zapewniają stronom stosownej ochrony (KNF). Wtedy jednak ingerencja ustawowa musi się opierać na poszanowaniu zasad proporcjonalności, swobody umów, wolności gospodarczej i nieretroaktywności oraz zapewniać zachowanie równości w...