Baku: Brama Orientu

źródło: Archiwum autora

Centrum Kultury im. Hejdara Alijewa. Futurystyczny projekt brytyjskiej architektki Zahy Hadid.

źródło: Archiwum autora

Nad panoramą Baku dominują trzy gigantyczne Ogniste Wieże, które stały się symbolem miasta.

Baku – od stolicy peryferyjnej republiki Związku Radzieckiego do najbardziej dynamicznie rozwijającej się metropolii świata.

Historia Azerbejdżanu bezdyskusyjnie związana jest z Polakami. Naftowa gorączka w ostatniej dekadzie XIX wieku ściągnęła tutaj inżyniera górnictwa Witolda Zglenickiego. Autor przeróżnych wynalazków w sektorze energetycznym przeszedł do historii dzięki pionierskiej tezie, że najbogatsze złoża ropy naftowej nie znajdują się pod lądem stałym, ale pod powierzchnią szelfu Morza Kaspijskiego. Był twórcą prototypu morskiej platformy wiertniczej, zapoczątkował podmorskie wydobycie, dzisiaj stosowane na całym świecie (offshore). Ojciec nafty bakijskiej, jak nazywa się Zglenickiego, był posiadaczem pól naftowych, które – nawet jeśli nie zdążył uruchomić ich eksploatacji – przynosiły ogromne dochody. Niestety, krótko cieszył się swoim sukcesem. W obliczu śmierci przekazał swój imponujący majątek na rzecz rozwoju rodzimej nauki, ale po rewolucji październikowej pola naftowe zostały zawłaszczone przez bolszewików. Myśl techniczną Zglenickiego kontynuował Paweł Potocki, o którego zdolnościach pisał nawet Maksim Gorki. W pobliżu jego grobu na sztucznie utworzonym lądzie kilkanaście lat temu kręcono film z Jamesem Bondem – „Świat to za mało".

Belle époque

Baku, jedna ze światowych stolic ropy i gazu, już w dawnych czasach znane było z płytkich, a często nawet powierzchniowych...