Robotnica brzmiało – i brzmi – dumnie

autor zdjęcia: Rafał Guz

źródło: Fotorzepa

≥Kobiety w kopalni zmagają się czasem z problemami obcymi mężczyznom, np. brakiem własnej toalety. Na zdjęciu lampownia kopalni „Piast”

źródło: NAC

≥Feminizacja przemysłu włókienniczego była bardzo wysoka

Równouprawnienie | Kiedy mowa o kobietach w historii polskiego przemysłu, na myśl od razu przychodzi włókiennictwo. Jednak wypada też pamiętać o roli pań w przemyśle ciężkim.

Statystyki wskazują, że w Stoczni Gdańskiej pracowało w różnych okresach od 13 do 35 proc. kobiet w stosunku do całej załogi. Na początku lat 70. XX w. było ich ok. 5 tys., z czego ponad połowa na stanowiskach umysłowych, nieco mniej na robotniczych – głównie pomocniczych (na przykład w stołówce), rzadziej związanych bezpośrednio z produkcją. Jednak niektóre z prac produkcyjnych wykonywały niemal wyłącznie robotnice, o czym świadczy stoczniowa nomenklatura – były raczej suwnicowe i izolatorki, nie zaś suwnicowi i izolatorzy. Były również spawaczki, konstruktorki, kierujące wózkami akumulatorowymi. Wreszcie pracownice administracji, centrali telefonicznej, szpitala.

Herstory dziś modne

O tym stanie rzeczy przypomina zrealizowane przez gdyńskie Stowarzyszenie Arteria, przy współpracy partnerów z Norwegii i Islandii oraz gdańskiego Instytutu Kultury Miejskiej, przedsięwzięcie „Stocznia jest kobietą", wpisujące się w nurt działań herstorycznych.

„Herstory" jest tu opozycją do „history" i stanowi próbę opowiedzenia zdominowanej przez mężczyzn historii oczami kobiet.

„Kiedy przyszłam pierwszy raz na statek, ludzie przychodzili mnie oglądać. Nie wierzyli, że kobieta może może być elektrykiem" – mówi jedna...