Wsparcie oświaty pod kontrolą sądu

Niezgodne z budżetem na dany rok wyliczenie dotacji 
i nieprzekazanie jej uprawnionemu jest deliktem polegającym na tym, że organ administracji nie zastosował się do ogólnie wiążących przepisów prawa.

Problematyka dotycząca drogi sądowej w sprawach roszczeń o zapłatę dotacji na podstawie uchylonego już art. 90 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. DzU z 2019 r., poz. 1481 ze zm., dalej jako u.s.o.) doczekała się licznych wypowiedzi w orzecznictwie. Mimo wyjaśnienia tego problemu, do dzisiaj pojawiają się stanowiska, które wskazują na wątpliwości.

Początkowo przyjmowano, że sprawa wytoczona przeciwko Skarbowi Państwa o uzupełnienie dotacji udzielanej z budżetu państwa, jako wywodząca się z prawa finansowego (budżetowego), pozostającego tradycyjnie poza sferą prawa cywilnego, nie ma charakteru sprawy cywilnej w rozumieniu art. 1 k.p.c., więc nie należy do drogi sądowej (art. 2 § 1 k.p.c.). Organ udzielający dotacji – Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego – zajmuje w stosunku do podmiotu uprawnionego do otrzymania dotacji pozycję działającego z mocy władzy zwierzchniej, a więc pozycję nadrzędną, co wyklucza istnienie między stronami stosunku cywilnoprawnego (postanowienie SN z 7 maja 1999 r., sygn. I CKN 1132/97, postanowienie SN z 18 października 2002 r., sygn. V CK 281/02).

Stosunek prawny jak zobowiązanie

W późniejszych orzeczeniach uznawano, że z art. 90 u.s.o. wynika norma kreująca pomiędzy Skarbem Państwa lub jednostką samorządu terytorialnego, właściwymi do wypłaty dotacji, a osobami prowadzącymi szkoły lub placówki...