Opowieść o historii Żydów polskich trwa i cały czas ewoluuje

Opowiadamy o 1000-letniej historii i choć przestrzeń ekspozycyjna jest skończona, to pragniemy pokazać, że ta opowieść – pomimo Zagłady – trwa. Dlatego zakończenie naszej wystawy jest otwarte i jak najbardziej współczesne. Z okazji naszych urodzin przygotowaliśmy nową aranżację jej ostatniej części, którą opowiadamy o życiu żydowskim w Polsce po 1989 roku – mówi Joanna Fikus, kierowniczka działu wystaw w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.

Wiele osób, które odwiedziło Muzeum POLIN, kojarzy tę instytucję z wystawą stałą...

Joanna Fikus: Ta wystawa to serce muzeum. Zajmuje 4 tys. mkw. i opowiada o tysiącu lat życia Żydów polskich. W ciągu ostatnich dziesięciu lat odwiedziło ją 2,7 mln gości z Polski i z najróżniejszych zakątków globu. Czasem przewrotnie mówię, że to jest właściwie najpełniejsza wystawa historii Polski, jaką obecnie mamy w kraju. W jej tworzenie zaangażowanych było ponad 200 historyków, badaczy i ekspertów różnych dziedzin z Polski, Europy i USA. Jedną z zasad, którymi kierowaliśmy się, było założenie, że opowiadamy tę historię z perspektywy społeczności żydowskich, którym oddaliśmy w ten sposób głos. Przywracamy nią pamięć o naszych żydowskich przodkach, sąsiadach i współobywatelach, Żydach polskich, ich codziennym życiu. Przypominamy o wielokulturowej Polsce, jej blaskach, ale też ciemnych kartach we wspólnej historii.

Największą satysfakcją jest dla mnie, gdy zwiedzający wychodzą z refleksją: nie wiedziałam; nie sądziłam, że to było/jest tak; może zmienię moje dotychczasowe myślenie. Chciałabym, żeby zadawali sobie pytania. Wystawa może skłaniać nas do myślenia nie tylko o Żydach, ale również o innych grupach, które w społeczeństwie są mniejszością, czasami dyskryminowaną. Budowie takiej konstrukcji postrzegania...