Większa Europa

W interesie Unii Europejskiej leży popierać utworzenie wzdłuż swoich granic kręgu dobrze rządzonych państw, z którymi mogą ją łączyć stosunki bliskiej współpracy - głosi przyjęty w 2003 roku dokument dotyczący bezpieczeństwa europejskiego. Obecnie Komisja Europejska przedstawi tę koncepcję w bardziej szczegółowej formie jako inicjatywę na rzecz większej Europy.

Dopóki jednak zajmuje się nią brukselska biurokracja, dopóty ta inicjatywa nie może spełnić związanych z nią nadziei. Żeby taki cel osiągnąć, powinna się ona stać inicjatywą polityczną, a UE powinna nią zainteresować sąsiednie, mniej rozwinięte państwa. Takie działanie leży w żywotnym interesie Europy - ale nie może się udać, jeśli nie otrzyma ono odpowiedniego wsparcia politycznego i finansowego. Najsilniejszym ze sposobów, za pomocą których UE może wywierać polityczny i ekonomiczny wpływ na wydarzenia w krajach sąsiednich, jest perspektywa ich członkostwa w Unii. Niestety, problemy, jakie stwarza obecna faza rozszerzenia, powodują, że nierealne stały się szanse członkostwa w Unii państw innych niż te, których kandydaturę bierze się obecnie pod uwagę - czyli Bułgarii, Rumunii, Turcji oraz - być może - krajów bałkańskich.

W przeszłości drogę do członkostwa wytyczały umowy stowarzyszeniowe. Ale jeśli chodzi o kraje położone wzdłuż wschodnich i południowych granic Europy,...