Wschodzące słońce nad Azją

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Prezydent USA Roosevelt podpisuje akt wypowiedzenia wojny Japonii

autor zdjęcia: Leszek Nabiałek

źródło: Rzeczpospolita

Ofensywa japońska w Azji Południowo-Wschodniej i na Pacyfiku, grudzień 1941 r. – czerwiec 1942 r.

źródło: bettmann/corbis, bridgeman art library

Singapur – widok na miasto i port, 16 grudnia 1941 r.

źródło: bettmann/corbis, bridgeman art library

„To wojna” – pierwsza strona dodatku nadzwyczajnego do „Los Angeles Times” z 8 grudnia 1941 r.

źródło: bettmann/corbis, bridgeman art library

„New York Times” donosi o wypowiedzeniu wojny Japonii oraz japońskich atakach w Azji, 9 grudnia 1941 r.

źródło: Zbiory Autora, Archiwum „Mówią Wieki”

Brytyjski okręt liniowy „Prince of Wales” w wojennym kamuflażu

źródło: Fotorzepa

Marynarze z tonącego „Prince of Wales” przechodzą na pokład niszczyciela „Express”

źródło: Zbiory Autora, Archiwum „Mówią Wieki”

Oddział japońskiej piechoty

źródło: Zbiory Autora, Archiwum „Mówią Wieki”

Japońska piechota w marszu przez Malaje – na rowerach transportowano zaopatrzenie, grudzień 1941 r.

źródło: Wikipedia, AKG/East News, Archiwum „Mówią wieki”

Japońscy piechurzy przedzierają się przez dżunglę na Malajach po drewnianych kładkach

źródło: archiwum „mówią wieki”, zbiory autora, bettmann/corbis

Japończycy maszerują na Singapur, mijając porzucone brytyjskie transportery opancerzone, styczeń 1941 r.

źródło: archiwum „mówią wieki”, zbiory autora, bettmann/corbis

Oddziały japońskie wkraczają do Singapuru, 15 lutego 1942 r.

źródło: archiwum „mówią wieki”, zbiory autora, bettmann/corbis

Gen. Arthur Percival, nieudolny dowódca obrony Malajów i Singapuru

źródło: archiwum „mówią wieki”, zbiory autora, bettmann/corbis

Stanowisko brytyjskiego ckm podczas walk na przedmieściach Singapuru, luty 1942 r.

źródło: ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, corbis

Gen. Douglas MacArthur, dowódca wojsk amerykańsko-filipińskich i prezydent Filipin Manuel Quezon na półwyspie Bataan, luty 1942 r.

źródło: ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, corbis

Stanowisko dowodzenia w twierdzy Corregidor na Filipinach

źródło: ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, corbis

Garnizon Corregidoru kapituluje, 6 maja 1942 r.

źródło: ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, corbis

Oddział japońskiej piechoty morskiej podczas walk o Guadalcanal na Wyspach Salomona, jesień 1942 r.

źródło: ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, corbis

Japończycy podczas walk na Filipinach, luty 1942 r.

źródło: bettmann/corbis, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”

Japońskie czołgi przeprawiają się przez rzekę po prowizorycznym moście, Birma, czerwiec 1942 r.

źródło: bettmann/corbis, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”

Japońscy żołnierze cieszą się ze zwycięstwa w kampanii birmańskiej, lato 1942 r.ľ

źródło: bettmann/corbis, T.B.

Japońscy żołnierze świętują zdobycie półwyspu Bataan na Filipinach, kwiecień 1942 r.

Japoński nalot na amerykańską bazę w Pearl Harbor 7 grudnia 1941 roku stanowił wstęp do podboju całej Azji Południowo-Wschodniej. Ogłuszający cios zadany Flocie Pacyfiku umożliwił przeprowadzenie desantów na Holenderskie Indie Wschodnie, Malaje, Birmę, Filipiny oraz wyspy na oceanie.

Dowódca połączonej floty admirał Isoroku Yamamoto liczył, że zmusi to Stany Zjednoczone (a także Wielką Brytanię, zajętą wojną w Europie i Afryce Północnej) do zawarcia rozejmu na korzystnych dla Japonii warunkach.

Decyzja o rozpoczęciu inwazji w Azji zapadła na początku września 1941 roku w pałacu cesarskim w Tokio na naradzie z udziałem cesarza Hirohito, członków rządu i dowódców armii, gdy stało się jasne, że dyplomaci nie przekonają Amerykanów do japońskich postulatów politycznych i ekonomicznych. Chodziło przede wszystkim o embargo na ropę naftową, gdyż jej zapasy wystarczały cesarskiej flocie i lotnictwu zaledwie na kilka miesięcy działań.

Admirał Yamamoto, autor inwazyjnych planów, nie był zwolennikiem wojny ze Stanami Zjednoczonymi, ale podporządkował się woli większości. Wiedział, że przeciwnik ma ogromny potencjał militarny i przemysłowy, któremu w dłuższej perspektywie Japonia nie sprosta. Oświadczył: „Będę walczył zaciekle przez pierwszych sześć – dwanaście miesięcy (...). Osiągnę wiele sukcesów. Jeśli jednak wojna się przedłuży, to nie mam pewności co do naszego ostatecznego zwycięstwa”.

Jego obawy były uzasadnione. Nieoczekiwana klęska na Hawajach odwróciła antywojenne nastroje społeczeństwa amerykańskiego. 8 grudnia prezydent Roosevelt podpisał akt wypowiedzenia wojny Japonii. W jego ślady poszedł rząd Wielkiej Brytanii. Na...