Jak rozliczyć przychody i koszty, gdy wspólnik zawiera umowę ze spółką

Spółka osobowa może zawrzeć umowę ze swoim wspólnikiem. Powstaje wtedy problem, jak rozliczyć dla celów podatkowych wynikające z niej przychody i koszty

Wynika on z tego, że w polskim prawie podatkowym obowiązuje zasada, że spółki osobowe nie są podatnikami podatku dochodowego, a przychody i koszty ich uzyskania rozpoznają bezpośrednio wspólnicy.

Umowa zgodna z prawem handlowym

Umowy między spółką osobową prawa handlowego i jej wspólnikiem są zgodne z prawem handlowym. Na ich dopuszczalność wskazywano jeszcze na gruncie przepisów nieobowiązującego już kodeksu handlowego (S. Sołtysiński, A. Szajkowski, J. Szwaja, „Kodeks handlowy. Komentarz” tom I, Warszawa 1997, s. 604).

Obecnie przepisy kodeksu spółek handlowych dodatkowo podkreśliły podmiotowość spółek osobowych. Zgodnie z art. 8 k.s.h. „spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana”. W doktrynie stwierdza się, że to „spółki, a nie wspólnicy, są nosicielami praw i obowiązków powstających w ramach stosunku spółki, w tym również w wyniku funkcjonowania spółki” (M. Litwińska, „Kodeks spółek handlowych. Komentarz”, Warszawa 2002, s. 131).

Trzy możliwe warianty

Neutralność spółki osobowej dla celów podatków dochodowych powoduje, że możliwe są trzy sposoby opodatkowania opisywanych transakcji:

- uznanie, że czynność „z samym sobą” w...