Na tropie komunistycznego renegata
Książka Bogdana Gadomskiego o Józefie Mitzenmacherze jest wyjątkowo nierówna. Obok dobrej kwerendy archiwalnej i ciekawej historii agenta uderza wyjątkowo słaby opis ruchu komunistycznego – recenzuje historyk
Józef Mitzenmacher to postać naprawdę pasjonująca. Od lat młodzieńczych związany z ruchem komunistycznym, zmienił nawet nazwisko na „Redyko” będące skrótem pierwszych słów: „rewolucja”, „dyktatura”, „komunizm”. Już jako wysoki funkcjonariusz Komunistycznej Partii Polski podjął współpracę z polską policją. Za pomocą działań dezinformujących siał niepewność i konflikty w kierownictwie partii, prawdopodobnie przyczynił się do masowych aresztowań jej kierowniczego aktywu.
Po upozorowaniu zgonu przez MSW cenny polski agent został wycofany z gry, by do wybuchu II wojny poświęcić się propagandowemu zwalczaniu komunistów. To Mitzenmacher pod pseudonimem Jan Alfred Reguła był autorem słynnej książki „Historia Komunistycznej Partii Polski w świetle faktów i dokumentów”, która ujawniała kulisy funkcjonowania partii i jej agenturalnej zależności od Moskwy. Wspomniana praca wywołała konsternację w środowisku komunistycznym, a jej treść była na tyle kompromitująca, że po wojnie skrupulatnie usuwano ją z bibliotek.
W czasie wojny Mitzenmacher współpracował z Polskim Państwem Podziemnym, a także z Niemcami, dla których – prócz składania agenturalnych meldunków – publikował antykomunistyczne artykuły w prasie. Po wojnie, po raz kolejny zmieniając nazwisko i zacierając za sobą ślady, zamieszkał we Wrocławiu. Tu działał w związkach zawodowych, otrzymał nawet...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta