Krzywda i zadośćuczynienie

źródło: materiały prasowe

Maciej Kaliński

Zadośćuczynienie należy się tylko wtedy, gdy zgon osoby bliskiej doprowadził do krzywdy. Bywa jednak, że ta bliskość ma charakter wyłącznie formalny – uważa profesor.

Nowelizacja kodeksu cywilnego z 2008 r. pozwoliła na przyznawanie zadośćuczynienia za krzywdę wywołaną śmiercią osoby bliskiej. Przysługuje   najbliższym członkom rodziny zmarłego. Zarazem jest wyjątkiem od zasady, że odszkodowanie może dostać tylko osoba bezpośrednio poszkodowana.  Na czoło wysuwa się zasada, iż poszkodowanym jest tylko ten, przeciwko komu było bezpośrednio skierowane zdarzenie szkodzące. Nie może być nim natomiast osoba, która doznała szkody w konsekwencji naruszenia dóbr czy interesów podmiotu bezpośrednio poszkodowanego.

Pojęcie poszkodowanego w rozumieniu potocznym niewiele wnosi do analiz prawniczych, ponieważ jest zbyt obszerne. Na ogół poszkodowany w sensie prawnym jest również poszkodowanym w rozumieniu potocznym. Nie da się jednak stwierdzić odwrotnej zależności: nie każdy poszkodowany w rozumieniu potocznym dysponuje roszczeniem o naprawienie szkody.

Czyja szkoda

Działając w obronie koniecznej, możemy wyrządzić komuś szkodę, która uzasadni nazwanie napastnika   poszkodowanym w znaczeniu potocznym. Nie jest nim   jednak w znaczeniu prawnym – w takim sensie, iż  miałoby mu służyć roszczenie o  naprawienie szkody. Mamy tu zatem do czynienia ze szkodą (i to stanowiącą przedmiot zainteresowania prawodawcy w art. 423 kodeksu cywilnego), która nie będzie objęta obowiązkiem...