Rachunek zastrzeżony ułatwi życie

Duże przedsięwzięcia realizowane są przez konsorcja kilku wykonawców i zwykle jeden z nich, lider, pobiera płatności za prace konsorcjantów. Aby zabezpieczyć ich interes, lider otwiera rachunek tylko dla rozliczeń konsorcjum. 
W przypadku jego upadłości, odzyskanie środków z takiego konta to poważny problem.

Igor Barcew Michał Cecerko

Niedawny wyrok Sądu Najwyższego może być przełomowy w jego rozwiązaniu.

Skąd bierze się problem

Umowa między zamawiającym a konsorcjum wykonawców powinna wskazywać sposób zapłaty wynagrodzenia wykonawcom. Niekiedy w umowie uda się ustalić, że zamawiający ma płacić każdemu wykonawcy na jego odrębne konto. Często jednak zamawiający wymaga wskazania jednego konta dla płatności wynagrodzenia wszystkich konsorcjantów.

Zwykle będzie to konto należące wyłącznie do lidera konsorcjum. Polski bank z reguły nie otworzy rachunku wspólnego dla kilku firm. Konserwatywna wykładnia Prawa bankowego dopuszcza rachunki wspólne tylko dla kilku osób fizycznych, jednostek samorządu oraz stron umowy o współpracę w rozumieniu pr. geologicznego i górniczego. Jest tak, mimo że zasada swobody umów (art. 3531 k.c., też art. 49 pr. bankowego) powinna umożliwiać otwieranie rachunków wspólnych też w innych sytuacjach (np. dla kilku spółek). Dlatego banki nie oferują takiego produktu konsorcjom.

Rachunki zakładane dla lidera konsorcjum mogą być tzw. rachunkami zastrzeżonymi (escrow). W rachunku escrow inni konsorcjanci mogą zabezpieczyć swoje interesy, gdy są stroną umowy z bankiem, mają wgląd do stanu konta, a przelewy wymagają wspólnej...