Co prezes może zrobić sędziemu

Przepisy nie chronią autonomii sędziów.

W ustawie – Prawo o ustroju sądów powszechnych jest przepis pozwalający prezesowi sądu uchylić czynności administracyjne niezgodne z prawem, naruszające sprawność postępowania lub z innych przyczyn niecelowe (art. 37 § 4 pusp). Może też zwrócić sędziemu uwagę na piśmie na stwierdzone uchybienia w sprawności postępowania (art. 37 § 5 pusp). Uwaga taka dołączana jest do akt osobowych i ma znaczenie przy awansach, może też wpływać na wysokość uposażenia sędziego.

Sprawność postępowania wiąże się ze sprawowaniem wymiaru sprawiedliwości. Decyzje podejmowane przez sąd na rozprawie w ogóle nie mogą być przedmiotem ingerencji administracyjnej prezesa. Ustawodawca dostrzegł, że działalność nadzorcza prezesa może wkraczać w dziedzinę, w której sędziowie powinni zachować autonomię. Dlatego przyznał im środek prawny w postaci pisemnych zastrzeżeń do uwagi prezesa. Jeśli prezes nie zmieni swej decyzji, dochodzi do sporu z sędzią, który podlega ocenie sądu dyscyplinarnego.

Uwaga nie jest niezbędna

I tu pojawia się problem: według jakich reguł? Ustawodawca dla rozpoznania tej sprawy żadnego postępowania nie przewidział. Odesłanie sprawy do sądu dyscyplinarnego mogłoby sugerować, że stosowana powinna być procedura właściwa przed tym sądem. Taka hipoteza nie znajduje jednak uzasadnienia literalnego, systemowego ani teleologicznego lub choćby historycznego....