Kryminały metafizyczne

źródło: materiały prasowe

Gustaw Herling-Grudziński Opowiadania wszystkie Vol. 1 Wydawnictwo Literackie

źródło: Archiwum prywatne Elżbiety Sawickiej

Gustaw Herling- -Grudziński i redaktor Elżbieta Sawicka z „Rzeczpospolitej” we Włoszech

Opowiadania Herlinga-Grudzińskiego pokazują go jako patrona ważnej dziś prozy dokumentalnej.

Jedna z najważniejszych postaci polskiej kultury XX wieku (1919–2000), współtwórca paryskiej „Kultury" Jerzego Giedroycia – był również autorem „Plusa Minusa", redagowanego przez Elżbietę Sawicką, ówczesną kierowniczkę naszego Działu Kultury.

Twórca „Innego świata", wstrząsającej relacji z sowieckiego obozu koncentracyjnego, a także „Dziennika pisanego nocą", w którym opisywał zło i kłamstwa XX wieku – na łamach dodatku „Rzeczpospolitej" opublikował kilkanaście opowiadań ilustrowanych po mistrzowsku przez Jana Lebensteina. Mieliśmy też zaszczyt spotykać Gustawa Herlinga-Grudzińskiego ledwie kilka lat po tym, jak został z niego zdjęty zapis komunistycznej cenzury.

Herling był bowiem dla władców PRL przeciwnikiem wyjątkowo niebezpiecznym. Piętnował komunizm za to, że był tak samo zbrodniczy jak niemiecki nazizm. I czynił to z pozycji ideowego socjalisty, któremu zależało na bezwzględnej uczciwości ludzi lewicy.

Bestialstwa komunistycznych katów i piekła niewolniczej pracy doświadczył osobiście, zanim uciekł z „ojczyzny proletariatu" wraz z armią Andersa, przeżywając potem pyrrusowe zwycięstwo pod Monte Cassino i jałtańską...