Czy zorganizowana część przedsiębiorstwa musi być właścicielem majątku

Jednym z celów utworzenia w ramach podatnika kilku ZCP jest wydzielenie centrum majątkowego oraz części zajmującej się bazową działalnością gospodarczą. Takie działanie jest motywowane ograniczeniem ryzyka prawnego i ekonomicznego.

Artykuł 4a pkt 4 ustawy o CIT definiuje pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej: ZCP). Jest to „organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania". Ustalenie, czy wewnętrzny dział (spółki lub innego podmiotu prawa) stanowi ZCP, określa skutki podatkowe podejmowanych przekształceń. Wiele z nich (np. podział lub wniesienie aportu do spółki kapitałowej) pozostaje neutralne w podatkach dochodowych jedynie w razie wydzielenia przez podatnika ZCP. Oznacza to w wielu przypadkach, że brak możliwości nadania majątkowi charakteru ZCP skutkuje – z przyczyn fiskalnych – brakiem możliwości przeprowadzenia zamierzonych zmian w firmie.

Odrębny przedsiębiorca

Jednym z wymogów powstania ZCP jest posiadanie przez dział samodzielnej zdolności gospodarczej („który mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania"). Należy jednak mieć na uwadze, że ZCP pozostaje częścią większego organizmu prawnego. Pomimo posiadania autonomii decyzyjnej (własne kierownictwo), pracowników, majątku przypisanego działowi itp., nie może ona posiadać cech samodzielnego,...