Jakby przed nami nie było niczego

To tak naprawdę jest wojna o kształt moralny świata.

Niechęć do heroizmu, w którym wolność staje się obowiązkiem w służbie prawdy wyższej niż własne wybory, stanowi współczesną liberalną definicję szczęścia. Aby jednak być wolnym, musimy służyć nie sobie, ale prawdzie nas przekraczającej. Jest coś ciągle pociągającego w polskim etosie wolności, podświadomie nieufnym wobec bożków „postępowej" nowoczesności. To instynktowne rozumienie, być może pochodzące z doświadczeń historii i chrześcijańskiego kodu kulturowego, iż wolnym można być jedynie wtedy, gdy ofiarujemy ją w służbie czegoś większego niż my sami.

Zniszczona, nie powraca nigdy

Postheroiczny i postmetafizyczny porządek europejski zatracił poczucie, że w sensownym życiu szacunek dla dziedzictwa przeszłości nie jest ograniczeniem wolności. Jak ujęła to Simone Weil, „Absurdem jest przeciwstawiać przeszłość i przyszłość. Przyszłość nie przynosi nam nic. To my, aby ją zbudować, musimy dać jej wszystko. Ale aby dać, trzeba posiadać, a my nie posiadamy innego życia niż skarby, które zostawiła nam przeszłość. (...) Ze wszystkich potrzeb duszy ludzkiej najbardziej żywotną jest potrzeba przeszłości. Zniszczona, nie powraca...