Nieusprawiedliwiona korzyść nie popłaca

Magdalena Kuchnio Świadczenie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia obliczone według cen z daty jego ustalania, którą z reguły jest data orzekania, staje się wymagalne dopiero z datą wydania wyroku i dopiero od tej daty dłużnik pozostaje w opóźnieniu uzasadniającym zapłatę odsetek.

Zgodnie z treścią art. 405 k.c. kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.

Zasady rozliczeń w związku z bezpodstawnym wzbogaceniem zostały utworzone w prawie cywilnym jako narzędzie pozwalające na przywrócenie ekonomicznej równowagi pomiędzy uczestnikami obrotu, naruszonej w związku ze zdarzeniami, które nie usprawiedliwiały dokonanych przesunięć majątkowych. W orzecznictwie się przyjmuje, że sięgnięcie do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu, w tym o obowiązku zwrotu nienależnego świadczenia, jest możliwe wtedy, gdy brak jest innej podstawy prawnej, w świetle której należałoby ocenić łączący strony stosunek prawny. Odpowiedzialność z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia ma charakter subsydiarny, a przepisy wyznaczające jej przesłanki i zakres nie mają zastosowania do rozliczeń o sposobie, których rozstrzyga umowa lub ustawa. Nie wyklucza się jednak zbiegu przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu z przepisami o obowiązku naprawienia szkody (art. 414 k.c.), a ustawa w określonych sytuacjach odsyła do ich zastosowania (np. art. 495 k.c.). Należy podkreślić, że jeżeli ustawodawca określi zasady rozliczenia się stron w pewnych przypadkach, to przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu nie mogą być wykorzystywane do korygowania tego rodzaju rozstrzygnięć prawodawcy (wyrok...